Otamdan Qolgan Dalalar

Kitoblar Olami

ផ្ទុកពាណិជ្ជកម្ម

អំពី​កម្មវិធីនេះ

"Otamdan qolgan dalalar"- ramziy រ៉ូម៉ាំង។

Muallif o'z romanida sobiq sho'rolar zamonida yashab, butun umri dalada ketmon chopib, serquyosh yurtida yelkasi oftob ko'rmagan, qut-barakot yurtida kosasi oqarmagan munis o'zbek xalqiin siymosolidini Dequlida

Oʻzbek adabiyotshunoslarining tahlilicha Togʻay Murodning ilk romani "Otamdan qolgan dalalar" oʻzbek milliy adabiyoti tarixida muhim hodisa boʻlgan ។ Asarni yozishga kirishar ekan, yozuvchi oʻzini, oʻzining hayot haqidagi bilim, tasavvurlarini qayta tanqidiy taftishdan oʻtkazadi ។ Shu paytga qadar amal qilgan ijodiy aqidalariga sodiq qolgan holda qishloq hayoti, oddiy odamlar turmushini oʻzgacha nigoh bilan anglash yoʻlini tutadi ។

Mustabid tuzum sharoitida oddiy zahmatkash mehnat ahli ayni oʻsha noyob fazilatlari — toʻgʻrisoʻzligi, mehnatkashligi, halolligi, odob-andishasi tufayli xor boʻlayotchuʻzligi, mehnatkashligi, halolligi, odob-andishasi tufayli xor boʻlayotchuganlaribi adlamib, adlanib. Asarda ijtimoiy ruh — pafos keng koʻlam kasb etadi ។ រ៉ូម៉ាំង markazida Dehqonqul taqdiri turadi ។ Asar voqealari hayoti, taqdir-qismati, ruhiy dunyosi, ona-yer, kindik qoni toʻkilgan muqaddas tuproq bilan mustahkam bogʻliq, oʻzbekning ramzi degulik mehnatkash insonʻkilgan muqaddas.

Dehqonqul obrazi — oʻzbek adabiyotida badiiy kashfiyot hisoblanadi ។ Dehqonqul sovet davri adabiyotida zavq-shavq bilan qalamga olingan mehnat qahramonlariga parodiya tariqasida yaratilgan ។ U totalitar tuzum, qizil imperiya siyosati tarbiyalab yetishtirgan "mehnat kishisi", "yangi inson" timsoli, mustabid hokimiyat munofiqona mafkurasining tirik qurboni ។ Dehqonqul shoʻrolar hukumating deyarli tengdoshi ។ Yozuvchi qahramon taqdiri orqali davrni, « sotsialistik jamiyat tarixini ifodalash “ni oʻz oldiga maqsad qilib qoʻymaydi ។

Sovet hokimiyati yillarining "muhim pallalari" atayin chetlab oʻtiladi, fuqarolar urushi yillarida aqlini tanigan bola 60-yillarda ham bolaligicha qolaveradi ។ Bu hol aslo "mantiqsizlik" boʻlib tuyulmaydi ។ Yozuvchini birinchi galda Dehqonqulni qul, mute qilib shakllantirgan hayotiy omillar qiziqtiradi ។

Asarda bosh qahramon Dehqonqul oʻzbek xalqining timsoli sifatida tasvirlangan ។ Asarda uch avlod vakillari Jaloliddin Ketmon, uning oʻgʻli Aqrab va uning farzandi Dehqonqul obrazi orqali oʻzbek xalqi hayotining fojiali qirralarini yoritib berilgan ។ Bolalikdan qullik, zulmga koʻnikkan, hayotni faqat mehnatdan iborat deb bilgan Dehqonqul uchun dalalari va paxtasi muhim ។ Uning uchun dalalarining yaxshi saqlanishi, moʻl hosil berishigina saodat ។

ក្រុមតន្ត្រី Dehqonqul shu tashvishlar bilan boʻlib oilasiga, farzandlariga ham e’tibor bermaydi ។ Markazdan keluvchi mehmonlarga atab bozor qiladi, biroq bolalariga kelganda kambagʻalligiga koʻnadi ។ Siyosatdan yiroq boʻlgan boʻlsa-da, asar yakunida "Paxta ishi" sababli qamaladi ។ Shuncha yil qul boʻlib yashagan Dehqonqulning koʻzi shunda ochiladi ។ Hayotidagi barcha fojialarni ana oʻshanda anglaydi ។

Togʻay Murod ushbu romani haqida shunday fikr bildirgan: "Men bu asarim bilan oʻzbek xalqiga haykal qoʻyaman"!