Jan Frans van de Velde (Beveren-Waas, 5 maart 1743 - aldaar, 9 januari 1823) was een Zuid-Nederlands hoogleraar, polemist en bibliofiel. Hij was de laatste bibliothecaris van de bibliotheek van de Universiteit Leuven voor de sluiting in 1797 onder het Directoire zoals al de andere colleges en universiteiten van de Franse Republiek bij wet van 15 september 1793. Jan Frans van de Velde kwam uit het huwelijk van Mathieu van de Velde en Cathérine van Boyenacker en ging naar school in Herentals en Geel. In 1761 begon hij een opleiding aan de pedagogie van het Varken in Leuven, wat nu overeen komt met het middelbaar onderwijs. Vervolgens haalde hij in 1772 zijn licentie en kreeg hij de functie van bibliothecaris aan de universiteit. Verder haalde hij drie jaar later zijn doctoraat in de theologie, waarna hij in 1776 de benoeming tot hoofd van het Hollands college in Leuven ontving. Die titel ruilde hij in 1783 in voor die van president van het Heilig-Geest college. Tot slot kon hij in 1778 de titel van rector van de universiteit van Leuven op zijn palmares schrijven.