Oduu Durii (Durdurii ere deitua) Afan Oromo Hizkuntzaren ahozko literaturaren parte da, ingelesezko alegien parekoa dena. Belaunaldiz belaunaldi transmititu den istorio mota da eta gai ezberdinei buruzko ikasgai bat emateko kontatzen dena. Istorio laburrak izan ohi dira, morala ikasgai bat ilustratzen edo irakasten dutenak, aldi berean entretenigarriak diren bitartean.
Istorioen mezua erraz uler daiteke edo subliminalki ezkutatu daiteke, eta horren inguruan galdetu behar da jakiteko. Kontatzen diren istorioak gizakiak bezala hitz egin eta jokatu dezaketen animaliei buruzkoak izan daitezke, edo landareei edo naturaren indarrei buruzkoak. Animaliak edo landareak mugitzeko gai izan daitezke eta hitz egiteko ere bai eta indar naturalek istorioan gauzak gertatzea eragiten dute euren indarragatik. Istorioak sarritan kontatzen dizkiete adinekoek ikusle gazteei eguzkia sartzen denean edo arratsaldean sua egin eta etxe inguruan biltzen direnean.
Istorioak genero ezberdinetan sailka daitezke, hala nola Abentura, Komedia, Fantasia, Historikoa; Beldurrezkoa, Misterioa, Erromantikoa eta Thrillerra. Beldurrezko istorio ezagunenetako bat Bulguuren istorioa izan zen; Bulguu "Beowulf" edo "Dracula"-rekin antzeko ezaugarriak dituen animalia beldurgarri bat da.
Hawaasni gara garaa aadaa fi duudhaan isaa osoo hin irraanfatamin fi hin dagatamin gara dhaloota dhalootatti akka darbu taasisuf tooftaalee garaan ijoollee isaa barsiisa. Tooftaalee kanneen keessaa kan sabooti adda addaa itti fayyadaman oduu durii dha. Oduu durii saba Oromoo kessatti waan bal’inaan bekkamudha.
Oduun duriin yaroo baay’ee kan himamu ijoolleedhafi. Ijoolleen jiruu fi jireenya kessatti wantoota isaan mudachuu malan ilaalchisee hubannaa akka argatan fi qarooma akka qabaata gochuu kessatti dur durii shoora guddaa taphata. Kana malees ijoolleen waa’ee aadaa, amantii fi seenaa hawaasa isaanii, akkasumas waa’ee bineensotii, mukkeen fi dimshaashumatt uumamaa fi qunnamtii uumamaa walin qabaachun isaanirraa eeggamu dur durii kessatti akkai il barataan ni ta fikamu il barataan.
Azken eguneratzea
2024(e)ko mar. 24(a)