მეტაბოლიზმი (ბერძნულიდან: μεταβολή metabolē, "ცვლილება") არის ორგანიზმის უჯრედებში სიცოცხლის შემანარჩუნებელი ქიმიური გარდაქმნების ერთობლიობა. მეტაბოლიზმის სამი ძირითადი მიზანია საკვების / საწვავის ენერგიად გადაქცევა უჯრედული პროცესების გასაშვებად, საკვების / საწვავის გადაკეთება ცილების, ლიპიდების, ნუკლეინის მჟავების და ზოგიერთი ნახშირწყლების სამშენებლო ბლოკად და აზოტოვანი ნარჩენების ლიკვიდაცია. ეს ფერმენტ კატალიზირებული რეაქციები ორგანიზმებს საშუალებას აძლევს გაიზარდონ და გამრავლდნენ, შეინარჩუნონ სტრუქტურები და მოახდინონ რეაგირება მათ გარემოზე. სიტყვა მეტაბოლიზმი ასევე შეიძლება მოიცავდეს ყველა ქიმიურ რეაქციას, რომელიც ხდება ცოცხალ ორგანიზმებში, მათ შორის საჭმლის მონელებას და ნივთიერებების ტრანსპორტირებას სხვადასხვა უჯრედებში და მათ შორის, ამ შემთხვევაში რეაქციების ერთობლიობას უჯრედებში უწოდებენ შუალედურ ცვლას ან შუალედურ მეტაბოლიზმს.
მეტაბოლიზმი ჩვეულებრივ იყოფა ორ კატეგორიად: კატაბოლიზმი, ორგანული ნივთიერებების დაშლა, მაგალითად, გლუკოზის დაშლა პირავატად, უჯრედული სუნთქვით და ანაბოლიზმი, უჯრედების კომპონენტების, როგორიცაა ცილები და ნუკლეინის მჟავები. ჩვეულებრივ, დაშლა ენერგიას გამოყოფს და დაგროვება ენერგიას ხარჯავს.
მეტაბოლიზმის ქიმიური რეაქციები ორგანიზებულია მეტაბოლურ ბილიკებად, რომლებშიც ერთი ქიმიური ნივთიერება რიგ ნაბიჯებად გარდაიქმნება სხვა ქიმიკატად, ფერმენტების თანმიმდევრობით. ფერმენტებს გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვთ მეტაბოლიზმისთვის, რადგან ისინი ორგანიზმებს აძლევენ საშუალებას აწარმოონ სასურველი რეაქციები, რომლებიც საჭიროებს ენერგიას, რომელიც არ მოხდება თვითონ, მათი დაწყვილებით სპონტანურ რეაქციებზე, რომლებიც გამოყოფენ ენერგიას. ფერმენტები მოქმედებენ კატალიზატორებად, რაც საშუალებას აძლევს რეაქციებს უფრო სწრაფად განვითარდეს. ფერმენტები ასევე იძლევიან მეტაბოლური ბილიკების დარეგულირებას უჯრედის გარემოში ცვლილებების ან სხვა უჯრედების სიგნალების საპასუხოდ.