рдирдорд╕реНрдХрд╛рд░ рдорд┐рддреНрд░рд╛рдВрдиреЛ, рдХреГрдкрдпрд╛ рдПрдХрджрд╛ рддреБрдореНрд╣реА рдорд╛рдЭреЗ рдЕреЕрдк рд╡рд╛рдкрд░рд╛, рддреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8рд╡реАрдЪреНрдпрд╛ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреНрдпрд╛ рджреЛрдиреНрд╣реА рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдиреЛрдЯреНрд╕ рдЖрд╣реЗрдд рдЖрдгрд┐ рддреЗрд╣реА рд╕реЛрдкреНрдпрд╛ рднрд╛рд╖реЗрдд
* 8рд╡реА рд╡рд░реНрдЧ рдЧрдгрд┐рдд рдкреБрд╕реНрддрдХ рд╕рдорд╛рдзрд╛рди рдкреНрд░рдХрд░рдгрд╛рдЪреЗ рдирд╛рд╡
рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдордзреНрдпреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА рд╕рд░реНрд╡ NCERT рд╕реЛрд▓реНрдпреВрд╢рдиреНрд╕ рдпреЗрдереЗ рдорд┐рд│рд╡рд╛
рдзрдбрд╛ 1 рдкрд░рд┐рдореЗрдп рд╕рдВрдЦреНрдпрд╛
рдзрдбрд╛ 2 рдПрдХрд╛ рд╡реНрд╣реЗрд░рд┐рдПрдмрд▓рдордзреАрд▓ рд░реЗрдЦреАрдп рд╕рдореАрдХрд░рдгреЗ
рдЕрдзреНрдпрд╛рдп 3 рдЪрддреБрд░реНрднреБрдЬ рд╕рдордЬреВрди рдШреЗрдгреЗ
рдЕрдзреНрдпрд╛рдп 4 рд╡реНрдпрд╛рд╡рд╣рд╛рд░рд┐рдХ рднреВрдорд┐рддреА
рдзрдбрд╛ 5 рдбреЗрдЯрд╛ рд╣рд╛рддрд╛рд│рдгреА
рдзрдбрд╛ 6 рд╕реНрдХреНрд╡реЗрдЕрд░ рдЖрдгрд┐ рд╕реНрдХреНрд╡реЗрдЕрд░ рд░реВрдЯреНрд╕
рдЕрдзреНрдпрд╛рдп 7 рдШрди рдЖрдгрд┐ рдШрди рдореБрд│реЗ
рдзрдбрд╛ 8 рдкреНрд░рдорд╛рдгрд╛рдВрдЪреА рддреБрд▓рдирд╛ рдХрд░рдгреЗ
рдзрдбрд╛ 9 рдмреАрдЬрдЧрдгрд┐рддреАрдп рдЕрднрд┐рд╡реНрдпрдХреНрддреА рдЖрдгрд┐ рдУрд│рдЦ
рдзрдбрд╛ 10 рдШрди рдЖрдХрд╛рд░рд╛рдВрдЪреЗ рд╡реНрд╣рд┐рдЬреНрдпреБрдЕрд▓рд╛рдпрдЭрд┐рдВрдЧ
рдзрдбрд╛ 11 рдорд╛рд╕рд┐рдХ рдкрд╛рд│реА
рдзрдбрд╛ 12 рдШрд╛рддрд╛рдВрдХ рдЖрдгрд┐ рд╢рдХреНрддреА
рдзрдбрд╛ 13 рдкреНрд░рддреНрдпрдХреНрд╖ рдЖрдгрд┐ рдЕрдкреНрд░рддреНрдпрдХреНрд╖ рдкреНрд░рдорд╛рдг
рдзрдбрд╛ 14 рдШрдЯрдХреАрдХрд░рдг
рдзрдбрд╛ 15 рдЖрд▓реЗрдЦрд╛рдВрдЪрд╛ рдкрд░рд┐рдЪрдп
рдзрдбрд╛ 16 рдХреНрд░рдорд╛рдВрдХрд╛рдВрд╕рд╣ рдЦреЗрд│рдгреЗ
*рдорд╣рддреНрд╡рд╛рдЪрд╛ рдордЬрдХреВрд░
рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреА рдорд╛рдзреНрдпрдорд╛рдЪреЗ рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереА рдПрдирд╕реАрдИрдЖрд░рдЯреА рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8рд╡реАрдЪреНрдпрд╛ рдЧрдгрд┐рдд рдЙрдкрд╛рдпрд╛рдВрдмрджреНрджрд▓ рдЬрд╛рдгреВрди рдШреЗрдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдпрд╛ рдЕреЕрдкрд╡рд░реАрд▓ рдиреЛрдЯреНрд╕ рддрдкрд╛рд╕реВ рд╢рдХрддрд╛рдд.
рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреА рд╡рд┐рд╖рдпрд╛рддреАрд▓ рдЧрдгрд┐рдд, рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8рд╡реАрдЪреНрдпрд╛ рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереНрдпрд╛рдВрдирд╛ рд╕рд░реНрд╡ рдкреНрд░рд╢реНрдирд╛рдВрдЪреА рдпреЛрдЧреНрдп рдЙрддреНрддрд░реЗ рджреНрдпрд╛рд╡реА рд▓рд╛рдЧрддрд╛рдд. рдмреЛрд░реНрдбрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдкрд░реАрдХреНрд╖реЗрддрд╣реА рд╕рд░реНрд╡ рдорд╣рддреНрддреНрд╡рд╛рдЪреЗ рдореБрджреНрджреЗ рдЖрдгрд┐ рдЕрд╕реНрд╕рд▓ рд╕реНрдкрд╖реНрдЯреАрдХрд░рдгрд╛рд▓рд╛ рдорд╣рддреНрддреНрд╡ рджрд┐рд▓реЗ рдЬрд╛рддреЗ. рдХреЛрдгрддреНрдпрд╛рд╣реА рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереНрдпрд╛рдиреЗ рджрд┐рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рдЕрдкреНрд░рдорд╛рдгрд┐рдд рдЙрддреНрддрд░рд╛рдВрдореБрд│реЗ рдЧреБрдг рдЧрдорд╛рд╡рд▓реЗ рдкрд╛рд╣рд┐рдЬреЗрдд. рдпрд╛ рдкреГрд╖реНрдард╛рд╡рд░реАрд▓ NCERT рдЧрдгрд┐рдд рдкреБрд╕реНрддрдХ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рдордзреАрд▓ рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрддреАрд▓ рдкреНрд░рд╢реНрди рдЖрдгрд┐ рдЙрддреНрддрд░реЗ рджреНрд╡рд╛рд░реЗ рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереНрдпрд╛рдВрдирд╛ NCERT рд╕рдорд╕реНрдпрд╛рдВрдЪреА рдЙрддреНрддрд░реЗ рджреЗрдгреНрдпрд╛рдЪрд╛ рдпреЛрдЧреНрдп рдорд╛рд░реНрдЧ рдХрд│реЗрд▓. рдпреЗрдереЗ рддреБрдореНрд╣рд╛рд▓рд╛ рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдордзреНрдпреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА NCERT рд╕реЛрд▓реНрдпреВрд╢рдиреНрд╕ рдорд┐рд│рддреАрд▓
8рд╡реАрдЪреНрдпрд╛ рдкрд░реАрдХреНрд╖реЗрдЪреА рддрдпрд╛рд░реА рдХрд░рдгрд╛рд░реНтАНрдпрд╛ рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереНрдпрд╛рдВрд╕рд╛рдареА рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрддреАрд▓ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА NCERT рдкреБрд╕реНрддрдХ рд╣реЗ рдПрдХ рдорд╣рддреНрддреНрд╡рд╛рдЪреЗ рд╕рд╛рдзрди рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛ рдПрдирд╕реАрдИрдЖрд░рдЯреА рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдВрдордзреНрдпреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8рд╡реАрдЪреЗ рдЧрдгрд┐рдд рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреА рд╡рд┐рд╖рдпрд╛рддреАрд▓ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреЗ рд╕рд░реНрд╡ рдЕрдзреНрдпрд╛рдп рджрд┐рд▓реЗрд▓реЗ рдЖрд╣реЗрдд. рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдордзреНрдпреЗ NCERT рдкреБрд╕реНрддрдХ рд╡рд░реНрдЧ 8 рдЪреНрдпрд╛ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреА рд╕рдВрдкреВрд░реНрдг рдЕрдзреНрдпрд╛рдпрд╛рдиреБрд╕рд╛рд░ рдЕрднреНрдпрд╛рд╕ рд╕рд╛рдордЧреНрд░реА рдпреЗрдереЗ рдорд┐рд│рд╡рд╛.
2022-23 рдкреАрдбреАрдПрдл рдордзреАрд▓ рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреА рдордзреАрд▓ 8 рд╡реА рдЪреНрдпрд╛ рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА рд╣рд╛ CBSE рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдо рдЖрд╣реЗ. CBSE рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рдордзреАрд▓ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдЪреНрдпрд╛ рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдорд╛рдд рддреБрдореНрд╣реА рдпрд╛ рд╕рддреНрд░рд╛рдЪрд╛ рдЕрднреНрдпрд╛рд╕ рдХрд░рд╛рд▓ рдЕрд╕реЗ рд╕рд░реНрд╡ рд╡рд┐рд╖рдп рдЖрд╣реЗрдд. рддреБрдореНрд╣реА рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реНрдпрд╛ рд╡рд░реНрдЧрд╛рдд рдЕрд╕рддрд╛рдирд╛ рдХреЗрд╡рд│ рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдордзреНрдпреЗ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪрд╛ рдЕрднреНрдпрд╛рд╕ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рддреБрдореНрд╣реА рдЕрдзрд┐рдХреГрдд CBSE рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдорд╛рдЪрд╛ рд╕рдВрджрд░реНрдн рдШреНрдпрд╛рд╡рд╛. рд╕реЗрдВрдЯреНрд░рд▓ рдмреЛрд░реНрдб рдСрдл рд╕реЗрдХрдВрдбрд░реА рдПрдЬреНрдпреБрдХреЗрд╢рди (CBSE) рд╡реЗрд│реЛрд╡реЗрд│реА рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреА рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдорд╛рдд рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рдЪреА рдЧрдгрд┐рддреЗ рдмрджрд▓рддрд╛рдд. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рддреБрдореНрд╣реА рдлрдХреНрдд CBSE рдЪрд╛ рдирд╡реАрдирддрдо 2022-23 рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдо рдкрд╣рд╛. рдЬрд░ рддреБрдореНрд╣реА рдпрд╛ рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдорд╛рддреАрд▓ рд╕рд░реНрд╡ рд╡рд┐рд╖рдпрд╛рдВрдЪрд╛, рд╡рд┐рд╣рд┐рдд рдкрд╛рдареНрдпрдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдВрдордзреВрди рдЕрднреНрдпрд╛рд╕ рдХреЗрд▓рд╛рдд, рддрд░ рддреБрдореНрд╣рд╛рд▓рд╛ рдЬреНрдЮрд╛рди рдорд┐рд│реЗрд▓ рдЖрдгрд┐ рдкрд░реАрдХреНрд╖реЗрддрд╣реА рдЙрдЪреНрдЪ рдЧреБрдг рдорд┐рд│рддреАрд▓. рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдордзреНрдпреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рд╕рд╛рдареАрдЪрд╛ CBSE рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдо рдкреАрдбреАрдПрдл рд╕реНрд╡рд░реВрдкрд╛рдд рдЬрд▓рдж рдЖрдгрд┐ рд╕реБрд▓рдн рд╕рдВрджрд░реНрднрд╛рд╕рд╛рдареА рдХрдзреАрд╣реА рд╡рд╛рдкрд░рд▓рд╛ рдЬрд╛рдК рд╢рдХрддреЛ.
рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА NCERT рд╕реЛрд▓реНрдпреБрд╢рдиреНрд╕рдордзреНрдпреЗ 8 рд╡реНрдпрд╛ рд╡рд░реНрдЧрд╛рдЪреНрдпрд╛ рд╡рд┐рдЬреНрдЮрд╛рди рд╡рд┐рд╖рдпрд╛рд╕рд╛рдареА NCERT рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдВрдордзреНрдпреЗ рдкреНрд░рджрд╛рди рдХреЗрд▓реЗрд▓реЗ рд╕рд░реНрд╡ рдкреНрд░рд╢реНрди рд╕рдорд╛рд╡рд┐рд╖реНрдЯ рдЖрд╣реЗрдд.
рдирд╡реАрдирддрдо рдЖрд╡реГрддреНрддреАрдЪреНрдпрд╛ рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдВрд╕рд╛рдареА рдЖрдгрд┐ рдирд╡реАрдирддрдо 2021 NCERT CBSE рдиреБрд╕рд╛рд░ рддрдЬреНрдЮ рд╢рд┐рдХреНрд╖рдХрд╛рдВрджреНрд╡рд╛рд░реЗ рдЗрдВрдЧреНрд░рдЬреАрдордзреНрдпреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА NCERT рд╕реЛрд▓реНрдпреВрд╢рдиреНрд╕рдЪрд╛ рдЕреЕрдк рд╡рд╛рдкрд░
рд╡рд┐рд╖рдп рддрдЬреНрдЮрд╛рдВрдиреА рд╕реЛрдбрд╡рд▓реЗрд▓реЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рддрд╛рд╕рд╛рдареА NCERT рд╕реЛрд▓реНрдпреБрд╢рдиреНрд╕. рдПрдирд╕реАрдИрдЖрд░рдЯреА рд╕реАрдмреАрдПрд╕рдИ рдирд╡реАрдирддрдо рдкреБрд╕реНрддрдХ рд╕рдВрд╕реНрдХрд░рдг рдЙрдкрд╛рдп. рдЕреЕрдк рд╕рдХреНрд╖рдо рдЕрдзреНрдпрд╛рдпрд╛рдиреБрд╕рд╛рд░ NCERT
рдмреЛрд░реНрдбрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдкрд░реАрдХреНрд╖реЗрдд рдЪрд╛рдВрдЧрд▓реЗ рдЧреБрдг рдорд┐рд│рд╡рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА CBSE рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рдЪреНрдпрд╛ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдиреЛрдЯреНрд╕ рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдо A рдЖрдгрд┐ рдХреЛрд░реНрд╕ B Pdf рдЕреЕрдк, NCERT рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдирд╡реАрдирддрдо рдЖрд╡реГрддреНрддреАрддреАрд▓ рддрдЬреНрдЮ рд╢рд┐рдХреНрд╖рдХрд╛рдВрдиреА рдбрд┐рдЭрд╛рдЗрди рдХреЗрд▓реЗ рд╣реЛрддреЗ. рдПрдирд╕реАрдИрдЖрд░рдЯреА рдореЕрдереНрд╕ рдЗрди рдЗрдВрдЧреНрд▓рд┐рд╢ рдиреЛрдЯреНрд╕ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╕рд╛рдареА рд╕рд░реНрд╡ рдЕрдзреНрдпрд╛рдп рджреНрд░реБрдд рдкреБрдирд░рд╛рд╡реГрддреНрддреА рдиреЛрдЯреНрд╕ рдЖрдгрд┐ рдореБрдЦреНрдп рдореБрджреНрджреЗ рдЖрд╣реЗрдд. рдпреЗрдереЗ рдЖрдореНрд╣реА CBSE рдЧрдгрд┐рдд рдЕрднреНрдпрд╛рд╕рдХреНрд░рдо рд╡рд░реНрдЧ 8 рдЪреНрдпрд╛ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдиреЛрдЯреНрд╕ рджрд┐рд▓реНрдпрд╛ рдЖрд╣реЗрдд
CBSE рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рд╡рд┐рдЬреНрдЮрд╛рди рдореВрд▓реНрдп рдЖрдзрд╛рд░рд┐рдд рдкреНрд░рд╢реНрди (8рд╡реА рд╡рд░реНрдЧ рдЧрдгрд┐рдд рдиреЛрдЯреНрд╕). рдореВрд▓реНрдпрд╛рд╡рд░ рдЖрдзрд╛рд░рд┐рдд рдкреНрд░рд╢реНрди рдЦреВрдк рдорд╣рддреНрд╡рд╛рдЪреЗ рдЕрд╕рддрд╛рдд рдЖрдгрд┐ рдиреЗрд╣рдореА рдкрд░реАрдХреНрд╖рд╛ рдЖрдгрд┐ рд╡рд░реНрдЧ рдЪрд╛рдЪрдгреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рднрд╛рдЧ рдЕрд╕рддрд╛рдд. рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдкрд░реАрдХреНрд╖реЗрдд рдЪрд╛рдВрдЧрд▓реЗ рдЧреБрдг рдорд┐рд│рд╡рд┐рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдЖрдард╡реАрдЪреНрдпрд╛ рд╡рд░реНрдЧрд╛рддреАрд▓ рдЧрдгрд┐рддрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдиреЛрдЯреНрд╕ рдЖрдгрд┐ рддреНрдпрд╛ рд╡рд╛рдкрд░рдгреНрдпрд╛рдЪреА рд╡рд┐рдирдВрддреА рдХреЗрд▓реА рдЬрд╛рддреЗ. рдореВрд▓реНрдпрд╛рд╡рд░ рдЖрдзрд╛рд░рд┐рдд рдкреНрд░рд╢реНрди рдЗрдпрддреНрддрд╛ рдЖрдард╡реА рдЧрдгрд┐рдд
рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рд╡реА рдЧрдгрд┐рдд рдПрдирд╕реАрдИрдЖрд░рдЯреА рд╕реЛрд▓реНрдпреВрд╢рдиреНрд╕ рдЕреЕрдк рдЦрд╛рд╕ рд╕реАрдмреАрдПрд╕рдИ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8рд╡реАрдЪреНрдпрд╛ рд╡рд┐рджреНрдпрд╛рд░реНрдереНрдпрд╛рдВрдирд╛ рддреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдкрд░реАрдХреНрд╖реЗрдЪреА рддрдпрд╛рд░реА рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдд рдорджрдд рдХрд░рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдбрд┐рдЭрд╛рдЗрди рдХреЗрд▓реЗрд▓реЗ рдЖрд╣реЗ. рд╣реЗ рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рд╡рд░реНрд╖рднрд░ рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рдЧреГрд╣рдкрд╛рда рд╡реЗрд│реЗрд╡рд░ рдкреВрд░реНрдг рдХрд░рдгреНрдпрд╛рд╕ рдЖрдгрд┐ рдЙрддреНрддрд░реЗ рдкреБрдиреНрд╣рд╛ рддрдкрд╛рд╕рдгреНрдпрд╛рд╕ рдорджрдд рдХрд░рддреЗ.
рдЖрдореНрд╣рд╛рд▓рд╛ рдЖрд╢рд╛ рдЖрд╣реЗ рдХреА NCERT рдкреБрд╕реНрддрдХреЗ рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рдЪреА рдЧрдгрд┐рддреЗ рд╡рд░реАрд▓ рд╣рд╛ рддрдкрд╢реАрд▓рд╡рд╛рд░ рд▓реЗрдЦ рддреБрдореНрд╣рд╛рд▓рд╛ рддреБрдордЪреНрдпрд╛ рддрдпрд╛рд░реАрдордзреНрдпреЗ рдорджрдд рдХрд░реЗрд▓ рдЖрдгрд┐ рддреБрдореНрд╣реА рдЗрдпрддреНрддрд╛ 8 рдЪреА рдкрд░реАрдХреНрд╖рд╛ рдХрд┐рдВрд╡рд╛ рд╕реНрдкрд░реНрдзрд╛рддреНрдордХ рдкрд░реАрдХреНрд╖рд╛ рдЙрддреНрдХреГрд╖реНрда рдЧреБрдгрд╛рдВрд╕рд╣ рдЙрддреНрддреАрд░реНрдг рдХрд░рд╛рд▓.
рдХреЛрдгрддреНрдпрд╛рд╣реА рдкреНрд░рд╢реНрдирд╛рдВрд╕рд╛рдареА рдЖрдордЪреНрдпрд╛рд╢реА рд╕рдВрдкрд░реНрдХ рд╕рд╛рдзрд╛:
Gmail ld: Dilawarkmr@gmail.com
рдпрд╛ рд░реЛрдЬреА рдЕрдкрдбреЗрдЯ рдХреЗрд▓реЗ
резреи рдореЗ, реирежреирек