राष्ट्रीय ध्वज हा एक ध्वज आहे जो दिलेल्या राष्ट्राचे प्रतिनिधित्व करतो आणि त्याचे प्रतीक आहे. हे त्या राष्ट्राच्या सरकारद्वारे उडविले जाते, परंतु तेथील नागरिकांद्वारे देखील उडवले जाऊ शकते. राष्ट्रीय ध्वज सामान्यत: त्याच्या रंग आणि चिन्हांसाठी विशिष्ट अर्थांसह डिझाइन केला जातो, जो राष्ट्राचे प्रतीक म्हणून ध्वजापासून वेगळा देखील वापरला जाऊ शकतो. महत्त्वाच्या ऐतिहासिक घटना घडल्यानंतर राष्ट्रध्वजाची रचना कधी कधी बदलली जाते. राष्ट्रध्वज जाळणे किंवा नष्ट करणे ही अत्यंत प्रतिकात्मक कृती आहे. जमिनीवर वापरण्यासाठी राष्ट्रीय ध्वजाचे तीन वेगळे प्रकार आहेत आणि समुद्रात वापरण्यासाठी तीन आहेत, जरी अनेक देश या प्रकारच्या ध्वजांच्या अनेक (आणि काहीवेळा सर्व) एकसारखे डिझाइन वापरतात.
ध्वजाच्या खांबाला फिरवून बहुतेक ध्वज उभे लटकवले जातात. तथापि, काही देशांमध्ये या उद्देशासाठी विशिष्ट प्रोटोकॉल आहेत किंवा उभ्या लटकण्यासाठी विशेष ध्वज देखील आहेत; सामान्यत: ध्वजाचे काही घटक फिरवत असतात — जसे की कोट ऑफ आर्म्स — जेणेकरून ते सरळ स्थितीत दिसतात.[9]
उभ्या फाशीसाठी विशेष प्रोटोकॉल असलेल्या देशांची उदाहरणे आहेत: कॅनडा, झेक प्रजासत्ताक, ग्रीस, इस्रायल, फिलीपिन्स, दक्षिण आफ्रिका आणि युनायटेड स्टेट्स (नेहमी उलट दर्शविते); आणि युनायटेड किंगडम (पुढे नेहमी दर्शवित आहे).
उभ्या लटकण्यासाठी विशेष डिझाइन असलेल्या देशांची उदाहरणे आहेत: ऑस्ट्रिया, कंबोडिया (आर्म्स ऑफ आर्म्स 90° फिरवले पाहिजे आणि निळ्या पट्ट्या अरुंद केल्या पाहिजेत), डोमिनिका (हातांचा कोट फिरवला पाहिजे आणि नेहमी उलटा दिसला पाहिजे), जर्मनी, हंगेरी, लिकटेंस्टीन (मुकुट ९०° फिरवला गेला पाहिजे), मेक्सिको, मॉन्टेनेग्रो (शस्त्राचा कोट सामान्य स्थितीत ९०° फिरवला गेला पाहिजे), नेपाळ, स्लोव्हाकिया (शस्त्राचा कोट सामान्य स्थितीत ९०° फिरवला गेला पाहिजे), आणि सौदी अरेबिया (शहादा असणे आवश्यक आहे. 90° फिरवले). मलेशियासाठी आडव्या ध्वजऐवजी उभ्या बॅनरचा वापर केला जातो.
काही समानता योगायोगाने असली तरी इतर सामायिक इतिहासात रुजलेली आहेत, ज्यांना ध्वज कुटुंब म्हणून ओळखले जाते. उदाहरणार्थ, कोलंबियाचे, इक्वाडोरचे आणि व्हेनेझुएलाचे ध्वज हे सर्व ग्रॅन कोलंबियाच्या ध्वजाची रूपे वापरतात, हा देश त्यांनी स्पेनपासून स्वतंत्र झाल्यावर बनवला होता, ज्याची निर्मिती व्हेनेझुएलाच्या स्वातंत्र्याचा नायक फ्रान्सिस्को डी मिरांडा यांनी केली होती; आणि कुवेत, जॉर्डन आणि पॅलेस्टाईनचे ध्वज हे 1916-1918 च्या अरब विद्रोहाच्या ध्वजाचे अत्यंत समान स्वरूप आहेत. रोमानिया आणि मोल्दोव्हाचे ध्वज अक्षरशः समान आहेत, कारण सामान्य इतिहास आणि वारसा. मोल्दोव्हाने 1991 मध्ये यूएसएसआरपासून स्वातंत्र्याच्या घोषणेदरम्यान रोमानियन ध्वज स्वीकारला (आणि लोकसंख्येद्वारे विविध निदर्शनांमध्ये आणि विद्रोहांमध्ये त्याचा वापर केला गेला) आणि नंतर मोल्डोव्हन कोट ऑफ आर्म्स (जो रोमानियन कोट ऑफ आर्म्सचा भाग आहे) ठेवण्यात आला. ध्वजाचे केंद्र. ग्रीनलँडचा अपवाद वगळता सर्व नॉर्डिक देश नॉर्डिक क्रॉस डिझाइन वापरतात (आइसलँड, डेन्मार्क, नॉर्वे, स्वीडन, फिनलंड, फॅरो बेटे आणि आलँडच्या स्वायत्त प्रदेशांव्यतिरिक्त), एक आडवा क्रॉस डावीकडे सरकलेला आहे. - रंगीत पार्श्वभूमी. युनायटेड स्टेट्स आणि युनायटेड किंगडम या दोन्हीमध्ये लाल, पांढरा आणि निळा रंग आहे. ही समानता अमेरिकेची पहिली 13 राज्ये पूर्वी युनायटेड किंगडमच्या वसाहती होत्या या वस्तुस्थितीमुळे आहे. लाल आणि पांढर्या पट्ट्यांसह युनायटेड स्टेट्स ध्वजातील काही समानता तसेच मलेशियाचा ध्वज आणि लायबेरियाचा ध्वज, ज्यापैकी नंतरची अमेरिकन पुनर्वसन वसाहत होती. तसेच, युनायटेड किंगडमच्या अनेक पूर्वीच्या वसाहती, जसे की ऑस्ट्रेलिया, फिजी आणि न्यूझीलंडमध्ये वरच्या डाव्या कोपर्यात युनियन जॅक समाविष्ट आहे.
या रोजी अपडेट केले
८ नोव्हें, २०२३