“Muxtasar Cəmiul Ulum” kitabında hədislərdən bəhs edilir və məzmunu arasında niyyətlərdən bəhs edilir
NİYYƏTİN MƏNASI
yanlış niyyət yanlış ünvan İki şərt, yəni ixlas və ittiba olmazsa, ibadət qəbul olunmaz. İttiba' ibadət Peyğəmbər sallallaahu 'alaihi wa sallam rəhbərliyinə uyğun olub, bir dzahir təcrübə ilə bağlı isə səmimiyyət, yəni niyyət, ürək təcrübə ilə bağlıdır. Başqa sözlə desək, səmimi niyyət qəlbə ibadət, ittibaur elçi isə mənəvi ibadət ölçüsüdür.
Bir çox insanlar, həqiqəti bildikdən sonra, hansının sünnə və hansının bid'at olduğunu bilirlər, onlar sədəqədə Peyğəmbər sallallaahu 'alaihi wa sallam ilə uyğunlaşmaq üçün dzahir təcrübələrini təkmilləşdirməyə can atırlar. Bunun yaxşı təcrübə olduğunu danmaq olmaz. Amma təəssüf ki, biz çox vaxt ürəklə bağlı problemlərə, yəni niyyətə az diqqət yetiririk. Beləliklə, biz bu nəşrdə bu mövzunu qaldırırıq.
Niyyətin tərifi
Niyyət (niyyət) dildə əl qaşdu (niyyət) və əl iradə (arzu) və ya başqa bir deyişlə qəşdul quluub və iradətuhu (niyyət və qəlbin istəyi) deməkdir. Niyyətin terminlərlə tərifini Şeyx Əbdürrəhman ibn Nəşirin Sədi kimi izah etdiyi halda, o, “Niyyət Allaha yaxınlaşmaq, Onun rizasını və mükafatını qazanmaq üçün yaxşı işlər görmək niyyətidir” demişdir. (Bəhjah Quluubil Əbraar və Qurratu 'Uyuunil Əxyaar Syarah Cavaami'ul Əxbar səh. 5)
Şeyx Şalih bin Əbdüləziz Alu Şeyx alimlər baxımından iki cür niyyətin olduğunu açıqlamışdır:
İbadətlə bağlı niyyətlər. Müxtəlif qanunlarda fiqh alimlərinin “Birinci şərt: niyyət” deyərkən nəzərdə tutduqları termin budur. Dedikləri, bir ibadəti digərindən fərqləndirən ibadət niyyətidir. Məsələn, namazı orucdan, fərz namazı sünnətdən ayırmaq.
İbadətlərin kimə ünvanlandığı ilə bağlı niyyətlər. Bu anlayışla niyyətə çox vaxt səmimi deyilir. (Syarah Al Ərbəin Ən Nəvəviyyə fil Hədis Əş Şahihə ən Nəbəviyyə – Məcmuatul Uləma'- səh.31-32)
Güncəlləmə vaxtı
5 okt 2024