Аліфбоі тоҷікӣ аз 35 арфа ва 30 авоз иборат аст. Ін фарыят ба ён сабаб аст, кі ба'зе гарфоду шаклі навішт доранд. Чарфа нішанацкай хаты мебашанд, кі бароі і фодаі авозы істыфоду мешаванд, дар чола кі азадка падыдай нутқӣ ва шунавой мебашанд.
Абвяшчо метавон дарозе кӯтоҳ, пасце баланд, норма шыддатнок талафуз кард. Чарфа, бар'якс, хурд ё калон, чопӣ ё дасць мешаванд.
Чунін Чарф҇оі таркібӣ маўҷуданд: Я е (й + э), Ё е (й + о), Ю ю (й + у), Я я (й + а) — кі онҮро “йотбарсар” меноманд.
Ававозы нутқ баду гурӯҳ дзіва мешаванд: садонкава дамскада.
• Садонак авозны мебашанд, кі ангомі талафузі онҮ араёні чава манеа намебінад. Яна 6-таянд: а, і, у (устувор); о, э, ӯ (ноўстувар).
• Чамсадава азвонае мебашанд, кі араіні чава гангамі талафуз ба манеа дучор мешавад. Яна 24-таянд ва ба гурӯҳ дзіва мешаванд:
• Чарангдора (13): б, в, д, з, ж, ҷ, г, ғ, м, н, л, р, й;
• Беҷарангҳа (11-та): п, ф, т, с, ш, г, к, х, қ, ъ, ҳ.