Хали мактабда о‘ќиб јурган даврларим, ќиш кечаларининг бири еди. Кечки овќатдан кеин мен уј вазифаларимни тајорлашга, дадам еса хар кунги одатини канда ќилмај китоб о‘ќишга киришди. Birdan chiroq o‘chdi. Oyim sham yoqdi, men chiroq yongach darslarimni davom ettirishga qaror qildim, ammo dadam hech narsaga parvo qilmay sham yorug‘ida mutolaani davom ettirardi. Дадам о‘ќишга шунчалик берилиб кетган едики, го‘јо хозир јонимизда емас, о‘ша асар воќелигига синбиб кетгандај еди. Ora-sira mutolaani to‘xtatar, chuqur o‘yga tolar, nimagadir kuyunganday bosh chayqab qo‘yar va yana o‘qishda davom etardi. Буни четдан кузатиб турган менга дадаминг шам јоруг‘идаги о‘јчан холати канчалик залворли ко‘ринган бо‘лса, у о‘ќиотган китоб хам шунчалик ќизиќ тујулди. Bu so‘nggi yuz yillikning eng mashhur yozuvchilaridan biri – Chingiz Aytmatovning “Qiyomat”romani edi. Uyimizdagi kutubxonadan радост olgan bu kitobning dadamdan keyingi o‘quvchisi men bo‘ldim.
Асар хакида
So‘nggi yuz yillikning dunyoga mashhur yozuvchilaridan biri, qardosh qirg‘iz adabiyotining yetakchi namoyandasi Chingiz Aytmatovning „Qiyomat“ („Кунда“) romani ilk marotaba 1986-yilda rus tilida nashr. Biroz o‘tib, rus tilidan qirg‘izchaga tarjima qilingan. Roman avval o‘zbekchaga “Kunda” nomi bilan tarjima qilinib, 1988-yilda “Sharq yulduzi” jurnalining 8, 9, 10-sonlarida e’lon qilingan.
Chingiz Aytmatovning “Qiyomat” romanida ezgulik va oliyjanoblikning, yaxshilik va to‘g‘rilikning, adolat va haqgo‘ylikning, Qiyomat qoyim darajasiga tushayotgan holatlari tabiat, jamiyat, inson va iymon muammolariniш‘iqaliet aks. Романда бир-бири билан мохирона бог‘ланган ва ајни платида умуман бошка-бошка замон ва маконда јуз берадиган воќеаларнинг хар бирини соатлаб тахлил ќилиш мумкин. Men esa romanning siz o‘qishingiz mumkin bo‘lgan boshqa tahlillarda tilga olinmagan џихатларини јоритешга харакат ќилдим.
Roman uch bo‘lim va to‘rt asosiy syujet voqeliklaridan tashkil topgan. Birinchi hikoya liniyasida bo‘rilar Akbara va Toshchaynar, ikkinchisida diniy seminariyadan ketgan Avdiy Kallistratov, uchinchisi Hazrat Iso va nihoyat to‘rtinchisi halol va mehnatkash cho‘pon Bo‘ston bilan bog‘langan. Asarning boshlanishi urg‘ochi bo‘ri Akbara nuqtai nazaridan, keyinroq Avdiy, oxiri ham Akbara, ham Bo‘stonning qarashlari shaklida hikoya qilinadi.
Ажуриранa на
17.10.2025 г.