Алифбои тогики аз 35 харф ва 30 овоз иборат аст. Ин фаркият ба он сабаб аст, ки ба'зэ харфхо до шакли навишт доранд. Харфхо нишоначои хатти мебошанд, ки барой илэрхийлэхи овозо истифода мешаванд, дар хололе ки овозо падидагой нутки ва шунавой мебошанд.
Овозжоро метавон дароз ё котох, пастэ ё баланд, нарм ё шиддатнок талафуз карт. Харфхо, баракс, хурд ё калон, чопи ё дастти мешаванд.
Чунин харфхой найрлага мавуданд: Э э (th + e), Yo yo (th + o), Ю ю (th + y), I am (th + a) - ки онхоро “ётбарсар” меноманд.
Овозой нутк ба ду гуру ьудо мешаванд: саднокко ва хамсадочо.
• Садонохо овозое мэбошанд, ки хангоми талаффузи онго харайони хаво монеа намэмбинад. Онго 6-тоянд: а, и, у (устувор); o, uh, түүний (noustuvor).
• Хамсадого овозое мэбошанд, ки харайони хаво хангоми талафуз ба монеа душор мешавад. Онҳо 24-тойанд ва ба до гурҳ ҷуудо мешаванд:
• Јарангдорњо (13-р): b, c, d, h, g, j, g, ғ, m, n, l, r, th;
• Бежарангхо (11): p, f, t, s, w, h, k, x, k, ъ, һ.
Шинэчилсэн огноо
2025 оны 7-р сарын 31