बृहत्तर कुरुक्षेत्र किंवा ४८ कोस कुरुक्षेत्र भूमी हे सरस्वती आणि दृषद्वती या दोन नद्यांच्या मध्ये आहे जे हरियाणाच्या पाच महसूल जिल्ह्यांमध्ये पसरलेले आहे - कुरुक्षेत्र, कैथल, कर्नाल, जिंद आणि पानीपत.
महाभारताच्या ग्रंथात, कुरुक्षेत्राची ओळख समंतपंचक म्हणून करण्यात आली आहे ज्यामध्ये वीस योजनेत पसरलेला भूभाग आहे आणि उत्तरेला सरस्वती नदी आणि दक्षिणेला दृषद्वती यांच्यामध्ये आहे. चार प्रमुख कोपऱ्यांवर चार द्वारपाल किंवा यक्ष आहेत. ईशान्येला बिड पिपली (कुरुक्षेत्र) येथे रत्नुक यक्ष, वायव्येला बेहर जख (कैथल) येथे अरंतुक यक्ष, नैऋत्येला पोखरी खेरी (जिंद) येथे कपिल यक्ष आणि आग्नेयेला सिंख (पानिपत) येथे मच्छक्रुक यक्ष. मोठ्या कुरुक्षेत्राच्या पवित्र परिक्रमास ४८ कोस कुरुक्षेत्र भूमी असे म्हणतात.
या रोजी अपडेट केले
१६ नोव्हें, २०२५