Dua သည် အာရဗီစကားလုံးဖြစ်ပြီး ကုရ်အာန်၏အသုံးအနှုန်းဖြစ်သည်။ ခေါ်ဆိုရန်၊ ခေါ်ဆိုရန်၊ တစ်ခုခုတောင်းရန်၊ ဆုတောင်းရန် စသည်တို့ကို ဆိုလိုသည်။ ယင်းမှာ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်အား ကြောက်ရွံ့ရိုသေစွာ ပူဇော်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ Doa လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က ကုရ်အာန်ကျမ်းတော်မြတ်တွင် “သင်တို့သည် ငါ့အား ပဌနာပြု၍ အသင်တို့၏ခေါ်ဆိုမှုကို ငါဖြေကြားပေးမည်” (Surat al-Mu'min, 60)၊ Dua ဆိုသည်မှာ ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မှတပါး အသင်တို့အား ကောင်းမှု မကောင်းမှု မပြုနိုင်ပေ။” (စူရဟ် ယူနွတ်၊ အခန်းငယ် ၁၀၆)၊ Dua ဆိုသည်မှာ စကားဖြစ်သည်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က “အို အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ထိုသူတို့၏ နှုတ်ခွန်းဆက်စကားမှာ 'အို အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ပင် ဖြစ်တော်မူပေသတည်း။ ဆလာမ် (စူရဟ်ယူနွတ်၊ အခန်းငယ် ၁၀)၊ Dua ဆိုသည်မှာ ခေါ်ဆိုခြင်းဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က ကုရ်အာန်တွင် “သင်တို့ကို ခေါ်တော်မူသည့်နေ့တွင် အသင်တို့သည် သူ့ကို ချီးမွမ်းကြလိမ့်မည်” (အပိုဒ် ၅၂)။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က “အသင်တို့၏ ကူညီမစသူများကို နှိမ့်ချစွာ ခေါ်တော်မူပါ” (စူရဟ်ဗကရဟ် အခန်းငယ် ၂၃)။ Du’a ဆိုသည်မှာ ချီးမွမ်းထောမနာပြုခြင်းကို ဆိုလိုပါသည်။အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ကုရ်အာန်ကျမ်းတော်မြတ်၌ တစ်ဖန်မိန့်ဆိုသည်– “အို-နဗီတမန်တော်၊ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်အား ချီးမြှောက်ပါ၏လော၊ သနားကြင်နာတတ်သောသူကို ချီးမွမ်းပါ။ (Isra၊ အခန်းငယ် 110; Mir'at၊ Vol. 3, p. 394)။
လူသားတိုင်းသည် မိမိဘဝတွင် ကြီးပွားချမ်းသာရန် သို့မဟုတ် အန္တရာယ်မှ ကယ်တင်ရန် အစွမ်းထက်သော သတ္တဝါတစ်ဦးအား ၎င်း၏အကူအညီနှင့် အမိုးအကာအတွက် တောင်းဆိုကြသည်။ လူတွေက လောကရဲ့ ကျေးဇူးရှင်ကို တောင်းရင် ပေးကြပေမယ့် ထပ်ခါထပ်ခါ တောင်းရင် ပျင်းကြတယ်။ အတင်းအကြပ် မောင်းထုတ်ပါ။ သို့ရာတွင်၊ လူတို့သည် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ထံတော်မှ အလိုရှိလေလေ၊ သူသည် ပို၍နှစ်သက်လေလေဖြစ်သည်။ ဟဒီးဆ်၏ မှတ်ချက်အရ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ဖိနပ်ကြိုးများကဲ့သို့သော အသေးအဖွဲအရာများကိုပင် တာရှည်ခံစေရန် ဆုတောင်းရန် နှစ်သက်တော်မူသည်။ သူ့ကို မေးဖို့ အချိန် မလိုဘူး။ သူသည် ထာဝရအသက်ရှင်သူ၊ အကြွင်းမဲ့သိသူ၊ ကြားနာသူဖြစ်သည်။ သူ၏လက်ဆောင်များသည် အဆုံးမရှိပေ။
ကုရ်အာန်၏အထက်ပါအာယတ်တော်များ ပေါ်ထွန်းလာပြီးနောက် အပေါင်းအဖော်များကြားတွင် ပျော်ရွှင်မှုလှိုင်းလုံးများ စီးဆင်းလာခဲ့သည်။ အစေခံတစ်ဦးခေါ်သောအခါ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ချက်ချင်းဖြေကြားတော်မူမည်—ထို့ထက် အဘယ်အရာက ပိုရွှင်လန်းနိုင်မည်နည်း။ မေးစရာရှိလာတာက သူ့ကို ဘယ်လိုခေါ်ရမလဲ။ ခေါ်တဲ့အခါ သူဘယ်လိုကြားမလဲ။ ဝေးသလား၊ ဝေးသလား။ အသံကျယ်ကျယ်နဲ့ ခေါ်မလား။ ဒါမှမဟုတ် နီးနီးနားနား ကပ်ပြောမယ်။ ဘယ်နားမှာပြောရမလဲ ရပ်ကွက်ဗလီနှင့် မနီးပါ။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ဤမေးခွန်းကို ဖြေကြားတော်မူ၏။ ကုရ်အာန်ကျမ်းတော်မြတ်၌ မိန့်တော်မူသည်– “အကျွန်ုပ်၏ကျွန်တို့သည် သင့်အား ငါ၏အကြောင်းကို မေးမြန်းသောအခါ၊ ဆင့်ခေါ်သူ၏ခေါ်ဆိုမှုကို ကျွန်ုပ်တုံ့ပြန်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့သည်လည်း ကျွန်ုပ်၏ခေါ်ဝေါ်ခြင်းကို တုံ့ပြန်၍ ကျွန်ုပ်ကို ယုံကြည်ခြင်းရှိသင့်သည်” (စူရဟ်ဗကရာ၊ အခန်းငယ် ၁၈၆)။ မေးစရာရှိလာနိုင်ပါတယ်၊ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ခေါ်ဆိုမှုအားလုံးကို တုံ့ပြန်မှာလား။ သူ့အဖြေက ဟုတ်တယ်။ သို့သော် ထိုခေါ်ဆိုမှုသည် နှလုံးသားမှ လာရမည်။ နှုတ်ဖြင့်ပြောသော စိတ်နှင့် ဆက်စပ်မှုရှိရမည်။
တကယ်တော့ ဘုရားပေးတဲ့လက်ဆောင်က ပေါများတယ်။ ဆက်လက်၍ ဝတ်ပြုကိုးကွယ်နိုင်ခြင်းသည် ဝတ်ပြုခြင်းကို လက်ခံခြင်း၏ လက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဆက်လက်၍ ဆုတောင်းခြင်းသည် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်အား ချစ်မြတ်နိုးခြင်း၏ လက္ခဏာတစ်ရပ်ဖြစ်သည်ဟု ပညာရှင်များက ဆိုကြသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အမြဲဆုတောင်းနိုင်ခြင်းသည် ဆုတောင်းခြင်းကို လက်ခံခြင်း၏ လက္ခဏာတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ ဟဒီးဆ်တော်၏ အဓိပ္ပါယ်အရ၊ အခြားမရှိလျှင် အသနားခံခြင်းသည် ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်ခြင်းအဖြစ် မှတ်ယူကာ နောင်တမလွန်ဘဝ၌ စုဆောင်းခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အသနားခံခြင်းသည် ကိုးကွယ်ခြင်းဖြစ်သည် (Mishkat, Hadith အမှတ် 2126)။
ဆုတောင်းလက်ခံမည့်အချိန်နှင့် နေရာ။
(၁) Lailatul Qadr သည် အသနားခံသည့်အချိန်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည် (Bukhari; Mishkat, Hadith အမှတ် 2086, 2090)။ (၂) အစာရှောင်ခြင်း (Sahih Ibn Majah, Hadith အမှတ် 1432)။ (၃) Jumu'ar (Sahih Ibn Majah, hadith no. 895, 941; Mishkat, hadith no. 1359, 1363; Abu Dawud, Tirmidhi)။ (၄) Salam in Salat (Tirmidhi; Mishkat, Hadith အမှတ် 968)။ (၅) ဝတ်ပြုဆုတောင်းနေစဉ် (မွတ်စ်လင်မ်; Mishkat၊ hadith no. 873, 894) (6) Tashahhud ဆုတောင်းပြီးနောက် (Bukhari 1/252 p., hadith no. 835)။ (၆) Adhan နှင့် Iqamat ကြားတွင် Dua၊ Adhan နှင့် Adhan ပြီးနောက် (Ahmad 3/155; Abu Dawood, Hadith No. 521, 525; Mishkat, Commentary No. 3 of Hadith No. 671; Mishkat 658, 661, 673; Abu Dawood, Hadith အမှတ် 524, 527)။ (၇) Safa-Marwa တောင်ကုန်းများပေါ်တွင် (နာဆာအီ၊ ဟဒီးစ်အမှတ် ၂၉၇၄၊ စာပိုဒ် ၁၇၂)။ (၈) ကဘ(Abu Dawud, Hadith No. 1872; Mishkat, Hadith No. 2575) ဖြင့် ပန်ကြားခြင်း။ (၈) Hajj ကာလအတွင်း ကျောက်ခဲနှင့်ပေါက်ခြင်း (Abu Dawud, Hadith No. 1973; Bukhari, Hadith No. 1753; Nasa'i, Hadith No. 9083, Hajj အခန်း)။ (၉) ညအိပ်ယာဝင်ချိန် (Ahmad, Abu Dawud, Mishkat, Hadith No. 1215)။
ကျွန်ုပ်တို့၏အက်ပလီကေးရှင်းတွင်၊ Namaz ကာလအတွင်းနှင့် Namaz ကာလအတွင်း လိုအပ်သော စူရဟ်များနှင့် အသနားခံချက်များကို အသံပုံစံဖြင့် တင်ပြထားပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ဆုတောင်းတိုင်းတွင် Surah Fatiha ကိုရွတ်ဆိုသင့်သည်။ Surah Baqarah သည် ကုရ်အာန်၏ အမြင့်မြတ်ဆုံးသော စူရဟ်ဖြစ်သည်။ Surah Yasin သည် ကုရ်အာန်၏ နှလုံးသားဖြစ်သည်။ စူရဟ်ယာစင်ကို တစ်ကြိမ်ရွတ်ဆိုသူသည် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ကုရ်အာန်တစ်ခုလုံးကို ဆယ်ကြိမ်ရွတ်ဆိုခြင်း၏ အကျိုးကို ပေးတော်မူလိမ့်မည်။
အပ်ဒိတ်လုပ်ခဲ့သည့်ရက်
၂၀၂၄၊ ဇန် ၁၉