Kimayen Tse Süngun [mapuche]

Salvador Rumian

Over deze app

De Mapuche-taal bestaat uit verschillende varianten die inspelen op de specifieke kenmerken van elk gebied.

Over het algemeen heeft elke variant een naam en bijzonderheden in de uitspraak. Zo vinden we onder andere namen als "mapudungun", "chedüngun", "mapugugun", "mapunzungun".

In het Williche-territorium, met name in de fütalmapu genaamd "Fütawillimapu" of "Grote Zuidelijke Landen" - die de huidige provincies Ranco, Osorno en Llanquihue bestrijkt - is er de variant "che süngun" of "tse süngun" (de taal van de mensen).

Deze variant heeft tegenwoordig minder dan een dozijn sprekers van hoog niveau, oude mannen en vrouwen die het laatste overblijfsel zijn van een vorm van voorouderlijke communicatie, geboren rond de "Ñuke Kütralwe" (Moederkachel).

Het is de moeite waard eraan te denken dat onze Mapunche-taal verboden werd via verschillende staats-, particuliere en religieuze mechanismen, waardoor het publieke gebruik ervan werd bestraft. Geconfronteerd hiermee gaven veel vaders en moeders tse süngun niet door aan hun zonen en dochters om het lijden en de vernederingen van de beschaafde Winka-samenleving te vermijden.

Gezien het dreigende gevaar dat tse süngun zal verdwijnen, heeft deze "app" het bescheiden doel om enthousiasme te kweken bij de nieuwe Mapunche- en niet-Mapunche-generaties om onze williche-variant te kunnen herstellen, verspreiden en "herpositioneren" als een primair communicatie-instrument. en collectieve identiteitsversterking.

We hopen dat je het leuk vindt, gebruik het en sluit je aan bij de verdediging van onze tse süngun.

Mañum.

Salvador Rumian Cisterna
Chawsrakawiñ (Osorno), 2017-2024 tripantu ma