Język Mapuche składa się z różnych wariantów, które odpowiadają specyficznym cechom każdego terytorium.
Ogólnie rzecz biorąc, każdy wariant ma nazwę i cechy szczególne w wymowie. W ten sposób znajdziemy między innymi takie nazwy jak „mapudungun”, „chedüngun”, „mapuzugun”, „mapunzungun”.
Na terytorium Williche, a konkretnie w fütalmapu zwanym „Fütawillimapu” lub „Wielkimi Ziemiami Południowymi” – które obejmuje obecne prowincje Ranco, Osorno i Llanquihue – istniał wariant „che süngun” lub „tse süngun” (język ludzie).
Ten wariant ma dziś mniej niż tuzin mówców wysokiego szczebla, starszych mężczyzn i kobiet, którzy są ostatnią pozostałością formy komunikacji przodków, urodzonych wokół „Ñuke Kütralwe” (Matki Pieca).
Warto pamiętać, że nasz język Mapunche został zakazany poprzez różne mechanizmy państwowe, prywatne i religijne, karząc jego publiczne użycie. W obliczu tej sytuacji wielu ojców i matek nie przekazało tse süngun swoim synom i córkom, aby uniknąć cierpień i upokorzeń cywilizowanego społeczeństwa Winka.
Biorąc pod uwagę bezpośrednie niebezpieczeństwo zniknięcia tse süngun, ta „aplikacja” ma skromny cel: wzbudzić entuzjazm w nowych pokoleniach Mapunche i innych pokoleń, aby móc odzyskać, rozpowszechnić i „zmienić położenie” naszego wariantu williche jako głównego instrumentu komunikacji i wzmocnienie tożsamości zbiorowej.
Mamy nadzieję, że Ci się spodoba, skorzystaj z niego i dołącz do obrony naszego tse süngun.
Manum.
Salvador Rumian Cisterna
Chawsrakawiñ (Osorno), 2017-2024 tripantu mo
Ostatnia aktualizacja
20 cze 2024