(Czamoru)
Gaige islan Guåhan (angielski: Guam; hiszpański: Guaján) gi mås yahåyaya gi kadenan Marianas ya guiya mås dångkolu entre todu na wyspie yan úniku minantietieni ni Estados Unidos desde 1898 na sakkan. Mafa'nana'an i isla "Tollai Amerika asta guatu Asia" sa' put i minåolek pusisión-ña gi yeogråfiku yan ekonomia. Ma tatáncho' este na isla kåsi 9700 (nuebi mit siete sientos) kilometro gi ge'lichan San Francisco, 6000 (sais mit) kilometro ge'lichan låo sumanhaya patte gi ya Honolulu, 2400 (dos mit kuatro sientos) kilometro gi hayan i kattan Tokio, 3400 (tres mit kuatro sientos) kilometro kattan sanhayan Hongkong yan 2400 (dos mit kuatro sientos) kilometro gi kattan Manila.
550 (kinientos sinuenta) kuadrao kilometro mineddong-ña Guåhan ya kåsi 50 (sinkuenta) kilometro anåkko'-ña yan sais asta kinse kilometro grzywnydda'-ña gi talo'. Pinetma ni botkanu i sanhaya na patte ya i attura-ña kåsi 400 (kuatro sientos) metro linekka'-ña. Finetma i talo' yan sankattan na patten i isla ni acho' afok ya i kantít-ña siha pumoddong papa' esta i kanton unai.
Manestaba esta i manChamorru gi islan Guåhan antes di manhalom w Españót gi 1600 na siklo despues di finatton Fetnando Magallanes. Annok gi manatatte na infotmasión na kasse siña' mås di tres mit kinientos maloffan na tiempo na manggaige i manChamorru gi kadenan Mariånas låo ti ma tungo' amanu na gaige i hale'-ñiha pat tinituhon-ñiha este na rasa.
(Język angielski)
Historia Guam rozpoczyna się wraz z przybyciem około 2000 roku p.n.e. ludności austronezyjskiej, a amerykańskie panowanie na wyspie rozpoczęło się wraz z wojną hiszpańsko-amerykańską w 1898 roku. Historia kolonializmu Guam jest najdłuższą spośród wysp Pacyfiku.
Ostatnia aktualizacja
29 paź 2023
Książki i materiały źródłowe