Хали мактабда о‘киб иурган даврларим, кисх кецхаларининг бири еди. Кецхки овкатдан кеиин мен уи вазифаларимни таииорласхга, дадам еса хар кунги одатини канда килмаи китоб о‘кисхга кирисхди. Бирдан цхирок о‘цхди. Оиим схам иокди, мен цхирок ионгацх дарсларимни давом еттирисхга карор килдим, аммо дадам хецх нарсага парво килмаи схам иоруг‘ида мутолаани давом еттиарди. Дадам о‘кисхга схунцхалик берилиб кетган едики, го‘ио хозир ионимизда емас, о‘сха асар вокелигига сингиб кетгандаи еди. Ора-сира мутолаани то‘ктатар, цхукур о‘ига толар, нимагадир куиунгандаи босх цхаикаб ко‘иар ва иана о‘кисхда давом етарди. Буни цхетдан кузатиб турган менга дадамнинг схам иоруг‘идаги о‘ицхан холати канцхалик залворли ко‘ринган бо‘лса, у о‘кииотган китоб хам схунцхалик кизик туиулди. Бу со‘нгги иуз иилликнинг енг масххур иозувцхиларидан бири – Цхингиз Аитматовнинг „Кииомат”романи еди. Уиимиздаги кутубконадан јои олган бу китобнинг дадамдан кеиинги о‘кувцхиси мен бо‘лдим.
Асар хакида
Со‘нгги иуз иилликнинг дуниога масххур иозувцхиларидан бири, кардосх кирг‘из адабииотининг иетакцхи намоиандаси Цхингиз Аитматовнинг „Кииомат“ („Кунда“) романи илк маротаба 1986-иилда насхр рус тили. Бироз о‘тиб, рус тилидан кирг‘изцхага тарјима килинган. Римски аввал о‘збекцхага “Кунда” номи билан тарјима килиниб, 1988-иилда “Схарк иулдузи” јурналининг 8, 9, 10-сонларида е’лон килинган.
Цхингиз Аитматовнинг “Кииомат” романида езгулик ва олиијанобликнинг, иаксхилик ва то‘г‘риликнинг, адолат ва хакго‘иликнинг, Кииомат коиим дарајасига тусхаиотган холатлари табиат, јамииат, инсон молар ва ии. Романда бир-бири билан мохирона бог‘ланган ва аини паитда умуман босхка-босхка замон ва маконда иуз берадиган вокеаларнинг хар бирини соатлаб тахлил килисх мумкин. Мен еса романнинг сиз о‘кисхингиз мумкин бо‘лган босхка тахлилларда тилга олинмаган јихатларини иоритисхга харакат килдим.
Роман уцх бо‘лим ва то‘рт асосии сиујет вокеликларидан тасхкил топган. Биринцхи хикоиа линииасида бо‘рилар Акбара ва Тосхцхаинар, иккинцхисида динии семинарииадан кетган Авдии Каллистратов, уцхинцхиси Хазрат Исо ва нихоиат то‘ртинцхиси халол ва мехнаткасх цхо‘пон Бо‘стон билан бог‘ланг. Асарнинг босхланисхи ург‘оцхи бо‘ри Акбара нуктаи назаридан, кеиинрок Авдии, окири хам Акбара, хам Бо‘стоннинг карасхлари схаклида хикоиа килинади.