I-Mazkur kitob yuzta hikoyadan iborat. Hikoyalar asosan, rivoyatlar, tarixiy haqiqatlar, qiziqarli faktlar asosida yozilgan. Va har bir hikoyada bir sir yashiringan. Hikoya soʼngida keltirilgan savolga toʼgʼri javob topish hammaning ham qoʼlidan kelavermaydi. Urinib koʼring-chi, nechta hikoyadagi jumboqni kitob oxiridagi javoblarga qaramasdan topar ekansiz?
Birinchi hikoya -
UCh EShIK
Bir sayyoh taqdir taqozosi bilan Sharq igunyat-
laridan biriga sayohat qilish uchun boradi. Wakhokha
igunyatni sayr qiladi. Ittifoqo, uni mirshablar gu-
mondor shaxs sifatida qoʻlga olishadi. I-Haligi sayyohning
vatani va ushbu igunyat oʻrtasida anchadan beri munosa-
i-bat doʻstona esligidan bu yurtga kelgan narigi mamla-
thola ukwaziswa okwengeziwe.
Sayyohni josuslikda gumon qilib, garchi taynli bir
dalil boʻlmasa-da, uni hibsga olishadi. Sayyoh bir necha
OY itholakala kalula. Udla i-ham
ishi boʻlmaydi.
Igunyat sultonining gʻalati odatlari bor edi. U
mahbuslar bilan koʻngil yozishni xush koʻrar, ashaddiy
i-dinoyatchilarni turli usullarda qiynab oʻldirishlari-
ni tomosha qilar, ular ishtirokida turli ermaklarni
i-topardi.
Vaqti-vaqti bilan sultonga yangi mahbuslar haqi-
ukwakheka kwe-kiritilib turar, oʻz o`ljasini ushbu
i-olardi iyatholakala. Ukulalela umlayezo wakho
sifatida ayblangan sayyoh haqidagi maʼlumotlarni
o'qib, ngaphandle kwe-qiziqib qoladi. Ukuhlanganisa aybi aniqlanmaga-
ni bois, uni ozod etib ham, jazolab ham boʻlmasdi. I-Sul-
ton uning aqlu zakovatini.sinab koʻrmoqchi boʻladi. I-Agar.
i-chindan aqlli boʻlsa, bemalol oʻz uyiga, silasi bagʻriga
i-ketaveradi.
Sulton bu gal ham o'zicha ajoyib bir tomosha o'ylab
phezulu. Uning amri bilan uchta eshigi bor bitta katta
xona qurildi. I-Har bir eshik yana bittadan xonaga ochi-
lar, keying xonalarning eshiklaridan esa bemalol koʻ-
chaga chiqib ketilardi.
Gumondor sayyohni asosiy xonaga olib kirishdi. I-Sul-
tonning mulozimi oʻyin shartini unga tushuntirdi.
– Muhtaram sayyoh, sizning aybingiz bor yoki yoʻqli-
gidan qatʼi nazar, uyingizga eson-omon yetib olish im-
i-coniyati tugʻildi.
— Ucabangani, ingabe ucabangani? – mahbusning koʻz-
larida umid porladi.
– Mana, qarshingizda uchta eshik turibdi, – dedi mu-
Lozim unga eshiklarni koʻrsatib. – Ularning har biri
bitta alohida xonaga, undan keyin esa koʻchaga olib
chiqadi. Amadoda ahlakaniphile, ahlanganisa
riga sultonimizning uchta vahshiy sherlari olib keli-
nadi. Ikkinchi xonaga esa sultonimizning maxsus hovu-
zida boqilayotgan uchta timsoh keltiriladi. Aytib qo'yay,
i-timsohlar ham, i-sherlar ham uch kundan beri hech narsa
yeyishmagan. Uchinchi xonadan oʻtishni ham sizga tavsiya
etmagan boʻlardim. Chunki bu xonaning shift qismida
ulkan va qudratli lupa oʻrnatilgan. U quyosh nurini bir
necha ming marta yaqinlashtirib beradi va bu xonani ke-
sib oʻtaman deguningizcha, ulga aylanasiz. Xullas, siz-
ga ertagacha muhlat beriladi. Sher yoki timsohlarga yem
boʻlmasdan, quyosh taftida kuymasdan, oʻzingiz tanlagan
eshikdan chiqib keta olsangiz, marra sizniki. Shunda
siz sultonimizning buyuk marhamatlariga noil boʻlasiz.
I-Yoʻl xarajatlaringiz sultonimiz xazinasidan qoplana-
di va albatta uyingizga quruq qoʻl bilan bormaysiz.
Mulozim unga ayyorona koʻz qisib, xonani tark etdi. Zum
oʻtmay, xonalarga sherlar va timsohlarni joylashtirish-
di. Sayyoh esa oʻylay-oʻylay shunday bir chorani topdiki,
natijada ziyon-zahmatsiz koʻchaga chiqib oldi. Vaʼda qi-
lingandek, sovgʻa-salomlar ngaphandle kwe-vataniga kuzatildi.
Savol: Sayyoh qanday qilib oʻlimdan qutulib qoldi?
Kubuyekezwe ngo-
Sep 27, 2025