Sebenza kwi-Central Sinama - English Dictionary uye wafaka inkambo engaphezu kwekhulu leminyaka. Abalingani abakhulu abanikela kulo mzamo bekuyi-Summer Institute of Linguistics (manje eyi-SIL Philippines), i-Bureau of Public Schools (manje eyiMnyango wezeMfundo) kanye no-Sama ngabanye nemiphakathi esifundazweni saseSulu (ngaphambi kokuhlukaniswa kwazo ezifundazweni ezintathu : Basilan, Sulu, & Tawi-Tawi) nasesifundazweni saseZamboanga. Eminyakeni yamuva nje iminikelo ewusizo nayo itholakale ku-Sama ngabanye abavela kulezi zifundazwe ezimbili abaye bazithola behlakazeka kulo lonke elasePhilippines naseMalaysia bekhulunywa ngokukhethekile ngalawo miphakathi ezindaweni zaseDavao & Soccsksargen. U-Kemp Pallesen nomkakhe u-Anne banakekele le ncwadi kusukela ekuqaleni kuya ekupheleni.
I-Central Sinama yimilimi yasePhilippines naseMalaysia (eyaziwa eMalaysia njenge-Bajau). Ngenye yezingu-9 ezihlukene kodwa ezihlobene neSama-Badjaw. Abakhulumi benombolo yolimi ngamakhulu ezinkulungwane. Ama-dialects aleli limi afaka phakathi: uSama Dilaut (kuzo zonke izifunda zeZambasulta kanye nemiphakathi ye-diaspora), uSama Siasi (kuhlanganise nalabo abavela ku-Buliyim Kullul, Kūd-Kūd, Laminusa, Manubal, Musuhet, Punungan, Sibaud, Siganggang, Silompak, Sisangat) kanye nalabo abavela eBnnaran, eBintawlan, naseTabawan eTawi-Tawi, naseKabingageban eSulu nasezintwini eziningi zaseSama zeZamboanga Peninsula. Ulimi lwe-South Ubian lunezici eziningi zeCentral Sinama kanye nezikhulumi zezinye izilimi ze-Sama-Badjaw ngokuqinisekile zizothola amagama amaningi, izimpande, nezibonelo eziningi ngaphakathi kokuqukethwe kwalesi sichazamazwi.
Kulabo abafuna isichazamazwi se-Badjao, ulimi lwe-Badjao (Sama Dilaut) luyisigayela se-Central Sinama. Ukucwaninga kwalesi sichazamazwi kwenziwe phakathi kwemiphakathi ye-Badjao e-Zamboanga, eSisangat, ne-Davao.
I-Central Sinama ineama-phonemesi angama-23 abamele izimpawu ezingu-22 zamagama.
Ama-consonants angu-17 angama: b d g h k a m a k a m a k a y a.
Ama-vowels angu-6 yi: i-e-u .
I-vowel ephakathi nendawo yokumisa izitshalo zombili zimelelwe uphawu..
Ama-vowels anwetshiwe abhalwe ngomugqa ngaphezulu kwesibonakaliso: ā ī ē ō ū
Ukugcizelela ukucindezeleka kwegama akudingekile ngenxa yokucindezeleka okungapheli kwesimo seSinama (ukucindezeleka kuya kwesigcawu kuya kwesigamu sokugcina kwegama), nokubeka uphawu lwezinhlamvu zamakholomu eside futhi kufaka izibizo ze-enclitic ezenzweni namabizo njengesibonelo semisho.
Kubuyekezwe ngo-
Nov 2, 2023