AMİSOS ŞEHRİNİN TARİHİ: Amisos ve Çevresi

Aynur Keskin

dec. 2011 · GRIN Verlag

Om den här e-boken

Document from the year 2005 in the subject World History - Early and Ancient History, grade: 1, , language: Turkish, abstract: “Gazelon’dan sonra Saramene ve Amisos gelir. Amisos Sinope’den yaklaşık 900 Stadion uzaklığında büyük bir şehirdir.”1 Strabon (MÖ 63 – MS 19) “büyük” sıfatını Karadeniz’in güney kıyısında sadece Amisos için kullanmıyor, Herakleia’yı da büyük bir şehir olarak anıyor.2 Acaba Pontos/Amaseia’lı Grek Coğrafyacı Strabon’un bazı şehirleri büyük ya da adından söz ettirebilir olarak tanımlaması bu yerlerin gerçekten de sıradan olmadıkları anlamına mı gelmektedir? “Daha sonra bir körfez takip eder, Kerasus ve Hermonassa’nın, iki önemsiz yerin bulunduğu körfez.”3 Demek ki bazı yerleşim yerleri herhangi bir önem arzetmemiş ise, Strabon bunu tereddütsüz yazıya dökebilmiştir; ama altını çizmek gerekir ki yazar burada kendi görüşünü belirtmiştir. Sorumuzun cevabını Küçük Asya’nın tamamını gezip tanımış antik yazarın bu cümlesinde bulabileceğimizi rahatlıkla düşünebiliriz.4 O halde bölge ehli Strabon’dan cesaretlenerek bugün Samsun adıyla andığımız antik kent Amisos’u döneminin mühim bir yeri olarak ele alıyor, bu şehri MÖ 71 yılında III. ve son Mithradat Savaşı sırasında Lucullus5 komutanlığındaki Roma ordusu tarafından işgal edilişine kadar konu ediniyoruz. [...] 1 Strabon XII 3, 14; Stadion antik Yunan döneminde yarışmaların yapıldığı, başlangıçta dikdörtgen daha sonraları yarı daire şeklinde ve etrafı onbinlerce izleyicinin sığabildiği tribünlerle çevrili bir yerdir, yani stadyumdur. Stadion 600 ayak uzunluğunda olmuş, ancak bu temel ölçü yerden yere göre farklılık göstermiştir. Uzunluk birimi olarak ortaya çıkan “Stadion” bu nedenle 160 ve 210 metre arasında değişmiştir. Örneğin Olympia’da 192 metre, Yunan-Roma Stadionu ise 178,6 metredir, Löwe ve Stoll, s. 350; Strabon’un verdiği 900 Stadion 178, 6 m ile hesaplandığında günümüzün 168 km’lik Samsun-Sinop mesafesine yaklaşık bir rakam çıkmaktadır. 2 Strabon XII 3, 6; Strabon 17 kitap halinde antik dönem dünyasının coğrafyasını yazmıştır. Büyük bir gezgin olmasına rağmen eserinde, örneğin Poseidonios’un (yaklaşık MÖ 135-51) yazılarından yaptığı alıntılar gibi, birçok kitaptan yararlanmıştır. Uzun süre Roma’da yaşamış olan Strabon’un MÖ 144 -27 arası dönemini kapsayan 47 ciltlik tarih eseri kaybolmuştur, Löwe ve Stoll, s. 294, 352, 353. 3 Strabon XII 3, 17.