Ansiklopedik bir mahiyete sahip olan Tercüme-i Eşcâr u Esmâr, ortaya koyduğu bilgiler doğrultusunda geçmişin astroloji bilgisi ile bugünün bilgisi arasında benzerlikler barındırması yönüyle dikkate değer bir eser konumundadır. Klasik Türk edebiyatının mevcut malzemelerinden biri olan gök cisimleri, bir beyitte ya da müstakil bir eserde karşımıza çıkabilmekte ve bu unsurların doğru bir biçimde anlamlandırılması adına astrolojik bilgiler ihtiva eden metinlerin alana kazandırılması gerekmektedir. Nitekim bu amaç doğrultusunda atılan küçük bir adım niteliği taşıyan çalışmanın öncelikli hedefi de eserin gelenek içerisindeki yerini tayin edebilmek ve bundan sonra yapılacak olan çalışmalarda mukayeseli bir değerlendirme yapabilme imkânı sunabilmektir.
Çalışmanın giriş bölümünde ilm-i nücûmun konumu ile bugün doğum haritası/horoscop olarak tabir edilen zîc temelli zâyiçelerden bahsedilmiştir. Ardından üç temel bölüme ayrılmış olan çalışmanın birinci bölümünde: ilm-i nücûmun tanımı ve kapsamı ile ilm-i nücûma dair temel unsurlardan bahsedilmiş; ilm-i nücûmun Türk edebiyatındaki yeri ile kozmik unsurların ve diğer astronomik unsurlar ile gök olaylarının klasik Türk şiirindeki kullanımına değinilmiş; Osmanlı’da görev yapan müneccimbaşılar, ilm-i nücûma ait eserler ile ilgili çeviri faaliyetleri ve ilm-i nücûm ile müneccimlere yönelik eleştirilere yer verilmiştir. İkinci bölümde eserin müellifi ve mütercimi hakkında bilgi verilirken eserin konusu ve kapsamı, dil ve anlatımı, ilm-i nücûmdaki yeri, mütercimin tercüme metoduna değinilmiş, bölümün sonuna bir de terim ve kavramlar sözlüğü eklenerek metin içerisinde geçen terimlerin izahı amaçlanmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümü ise metne ayrılmış, bu bölümde metnin kuruluşunda tercih edilen ve edilmeyen nüshaların detaylı bilgisine yer verilerek buradan elde edilen bilgiler doğrultusunda nüshaların şecere tespiti yapılmıştır.
DİLEK IŞIKHAN, 16 Mayıs 1989 İstanbul doğumlu Dilek Işıkhan, ilk ve orta öğrenimini İstanbul Fatih’te tamamladı. Lise öğrenimine Bahçelievler Kemal Hasoğlu Süper Lisesinde devam etti. 2009 yılında İstanbul Kültür Üniversitesinde lisans eğitimine başlayarak Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü burslu olarak bitirdi. 2013 yılında aynı üniversitede yüksek lisansa kabul edilen Işıkhan, Rağmî Dîvânı adlı çalışması ile tamamladığı yüksek lisansın ardından 2016 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalında doktoraya başladı. 2017 yılında Sakarya Üniversitesine, 2019 yılında ise İstanbul Kültür Üniversitesine yatay geçiş yapan Işıkhan, bu dönemde ilgili sempozyum ve kongrelerde vekâletname kasideleri, ilm-i tencîm ve rindlik kavramları üzerine yapmış olduğu araştırmalarını sundu. Osmanlı’da önemli yeri olan yıldızname metinleri ile ilgilenerek klasik Türk şiirini astroloji-mitoloji bağlamında inceleyen çalışmalar yaptı. Bununla beraber üniversiteye hazırlık ve lise öğrencilerine yönelik Türkçe-Edebiyat alanında çalışma kitapları hazırladı. Şu an özel kurumlarda klasik Türk edebiyatı alan eğitimi görevini sürdüren Işıkhan, akademik çalışmalarına devam etmektedir.