Kırgızistan Edebiyatında Hikâye

Ayvaz Morkoç

nov. 2023 · Edebiyat 159. knjiga · DBY Yayınları

O tej e-knjigi

Ülkemizde Türkiye dışındaki Türk dünyası edebiyatlarının yeterli seviyede tanınmadığı bilinmektedir. Türk dünyası edebiyatları hakkında doğru bilgi sahibi olabilmek için her Türk topluluğunun edebi metin ve eserlerinin Türkiye Türkçesine özenle aktarılması gerekir. Geniş coğrafyaya yayılmış soydaşlarımızı yakından tanımak ve edebi eserlerini bilimsel bakış açısıyla değerlendirmek önemli vazifelerimizdendir. Türk dünyası topluluklarının edebiyatları söz konusu olduğunda Kırgızistan edebiyatı başta gelmektedir. Toplumsal varlık olan insanı en yoğun ve özlü şekilde anlatmayı amaçlayan ve kısa hacimli nesir türü olan hikâye Kırgızistan edebiyatında çok önemli yere sahiptir.

Elinizde bulunan bu kitap Kırgızistan edebiyatında batılı anlamdaki modern hikâyenin oluşum biçimi ve gelişim çizgisini kaynaklar ve metinler aracılığıyla tespit etmek amacıyla kaleme alınmıştır. Araştırmada ilkin Kırgızistan’ın Çarlık Rusya’sı tarafından işgali kronolojik sırayla ve ana çizgileriyle özetlenmiştir. Ardından ülkede hikâye türünün kuruluş ve gelişmesine yön veren öncü şahsiyetler hakkında derli toplu tanıtıcı bilgiler verilmiştir. Sovyet dönemi Kırgızistan edebiyatında hikâyenin geçirdiği tarihi süreç ile önemli aşamalar kronolojik olarak anlatılmıştır. Yoğun araştırma ve yazma çalışmalarıyla Kırgızistan hikâyeciliğine yön veren, çığır açan ve katkı sağlayan yazarlar ele alınmıştır. Seçilmiş hikâye metinleri günümüz Türkiye Türkçesine özenli biçimde aktarılmıştır. Bazı hikâyeler şekil ve içerik bakımından incelenmiş, hakkında yorum ve değerlendirmeler yapılmıştır.

Çalışmada tarihi ve teorik incelemenin ardından Kırgızistan edebiyatına ait 16 adet hikâyenin günümüz Türkiye Türkçesine dikkatle aktarılmış metinleri yer alır. Yazarların doğum tarihleri göz önünde bulundurularak hikâyeleri seçilmiştir. Hikâye metinleri verilmeden önce her bir hikâyeci hakkında tanıtıcı bilgiler verilmiştir. Verilen bilgiler yazarın hayatı, sanatçı kişiliği, edebi görüşleri, hikâye sahasındaki arayış ve kalem faaliyetleri değerlendirilerek oluşturulan bilimsel araştırma ürünü verilerdir.

Kitap aracılığıyla okuyucuların çağdaş Kırgızistan hikâyeciliği hakkında derli toplu bilgi sahibi olması amaçlanmaktadır. Eser sayesinde ülkemizdeki geniş okuyucu kitlesi ünlü hikâyeciler ve örnek hikâyelerden yola çıkarak Kırgızistan hikâyesini yakından tanıma fırsatı bulacaktır.

O avtorju

AYVAZ MORKOÇ, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Azerbaycan şairi, Osman Sarıvelli’nin Hayatı ve Eserleri isimli tezini Prof. Dr. Yavuz Akpınar danışmanlığında tamamladı. Ardından Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Prof. Dr. Ömer Faruk Huyugüzel’in danışmanlığında Nahit Ulvi Akgün’ün Hayatı ve Şiirleri Üzerine Bir İnceleme başlıklı doktora tezini savundu. Uluslararası kitaplarda bölüm yazarlığı ve uluslararası hakemli dergilerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır. Hâlen Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi’nde vazifesini sürdüren Doç. Dr. Ayvaz Morkoç, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Anabilim dalında görev yapmaktadır.

Yazarın Yayımlanmış Kitapları:

1. Azerbaycan Edebiyatında Hikâye, İstanbul: DBY Yayınları, 2022, No: 224.

2. Türkmenistan Edebiyatında Hikâye, İstanbul: DBY Yayınları, 2022, No: 270.

3. Kazakistan Edebiyatında Hikâye, İstanbul: DBY Yayınları, 2023, No: 298.

4. Kırgızistan Edebiyatında Hikâye, İstanbul: DBY Yayınları, 2023, No: 317.