Makâmât-i Harîrî Şerhi

Manastırlı Dâniş Ahmed Efendi · Seda Kurt

2021-11 · Edebiyat · DBY Yayınları

Apie šią el. knygą

Makâmât-ı Harîrî klasik Arap edebiyatının en meşhur hikâye külliyatlarından biridir. Aynı zamanda bir dil âlimi olan Harîrî tarafından 12. yüzyılda kaleme alınan eser, edebî değerinin yanında yazıldığı dönemin toplum hayatı ve insan psikolojisi üzerine çarpıcı tespitler de barındırmaktadır. İslam dünyasında zaten tanınan Makâmât, 18. yüzyıldan itibaren birçok Batı diline de çevrilmiştir. Eser, Osmanlı âlimleri tarafından erken dönemlerden itibaren özellikle dil, lugat ve belagat konularında kaynak olarak kullanılmış, 18. yüzyıldan itibaren Türkçe şerhleri ve tercümeleri ortaya konmuştur. Fakat bugüne kadar maalesef Harîrî ve Makâmât’ının klasik Türk edebiyatındaki yeri veya Makâmât’ın Türkçe tercüme ve şerhleri hakkında kapsayıcı bir çalışma yapılmamıştı. Seda Kurt, hem son döneme ait olmakla beraber eserin en kapsamlı ve detaylı şerhi konumundaki Manastırlı Dâniş Ahmed Efendi’nin Makâmât-ı Edebiyye-i Harîriyye Şerhi’ni farklı açılardan metne yaklaştığı bir incelemeyle beraber yayına hazırlamış hem de Arap edebiyatının bu temel eserini Türkçe tercümeleri, şerhleri ve Türk edebiyatındaki yeri ve algısı bakımından kapsamlı bir değerlendirmeyle ilgililerin istifadesine sunmuştur.

Apie autorių

MANASTIRLI DÂNİŞ AHMED EFENDİ (ö.1898), on dokuzuncu yüzyılın sonlarında yaşamış bir Osmanlı âlimidir. Arap diline ve özellikle Farsçaya vâkıf olan Manastırlı Dâniş Ahmed Efendi, aynı zamanda şairdir. Hayatını uzun yıllar müderrislik yapıp çeşitli eserler kaleme alarak geçiren Dâniş Ahmed Efendi’nin eserleri şunlardır: Tercüme-i Makâmât-ı Harîrî, Şerh-i Dîvân-ı Sultân Selîm-i Evvel, Mecmû‘a-i Kavâ‘id-i Fârisiyye ve Dîvânçe.

SEDA AYDIN KURT, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bölüm birincisi olarak bitirdi. Yüksek lisansını, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nda “Destâvîz-i Dâniş (Yavuz Sultan Selîm Dîvânı'nın Şerhi) Tenkitli Metin ve İnceleme (s.180-366)” adlı teziyle 2016 yılında tamamladı. Aynı yıl Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nda doktora eğitimine başladı. Dr. Öğr. Üyesi Ali Emre Özyıldırım’ın danışmanlığında “Türk Edebiyatında Makâmât-ı Harîrî ve Manastırlı Dâniş Ahmed Efendi'nin Makâmât-ı Edebiyye-i Harîriyye Şerhi” adlı doktora tezine devam eden Seda Aydın Kurt, 2017 yılından beri İstinye Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak akademik çalışmalarını sürdürmektedir.