Necib Mahfuz’un Sembolik Romanları

Prof. Dr. Musa Yıldız

Jan 2020 · Akdem Yayınları

Kuhusu kitabu pepe hiki

Bu eser, 1988 yılı Nobel edebiyat ödülüyle ün kazanan Mısırlı Edebiyatçı Necîb Mahfùz'un 1952 devriminden sonra kaleme aldığı sembolik romanlarının edebî eleştirisi niteliğindedir.

Eleştirmenler, Necîb Mahfûz'un edebî hayatını üç döneme ayırırlar. Bunlar; tarihî, gerçekçi ve sembolik dönemlerdir. Bu kitapta konu edilen Necîb Mahfûz’un diğer dönemlerinde yazdıklarına nispetle fikrî yönü ağır basan üçüncü dönem romanlarından yedi tanesidir. Bunlar yayımlanış sırasına göre,

Evlâdu Hâratinâ (1959), el-Liss ve'l-Kilâb (1961), es-Summân ve’l-Harîf (1962), et-Tarîk (1964), eş-Şehhâz (1965), Sersera fevka'n-Nil (1966) ve Mîrâmâr (1967)'dır.

Üniversitede felsefe eğitimi gören Necîb Mahfûz bu romanlarında Cemâl Abdu'n-Nâsır önderliğinde gerçekleşen, kendisinin ve Mısır halkının beklentilerine cevap veremeyen 1952 devriminden sonra yaşadığı hayal kırıklığını felsefi boyutları ağır basan bir anlatımla dile getirmeye çalışmıştır. Sanatçı bu anlatımda, selefleri gibi, sosyal aklı, hâdiselerin akışını ve belirli bir süreçte yol alışını zedelemeden sembolik formlara dökmüş; “Umrân’ı temsil eden insanîlik ile üzerinde yükseldiği beşerîliğin içerdiği iyi ve kötü değerleri temsil gücü yüksek, tarihî arka planı da olan imgelerle resmetmiştir.

**Kitabın içerisinde yer alan karekod ile birlikte yazarın Necip Mahfuz ile 1996 yılında gerçekleştirdiği söyleşinin ses kaydına ulaşılmaktadır.