Bunlar da mı İnsan

Primo Levi

May 2022 · Can Yayınları

About this ebook

1919’da Torino’da doğan ve kimya öğrenimi gören Primo Levi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Kuzey İtalya’da faşizme karşı direnen arkadaşlarına katıldı. İtalyan Yahudisi kimliğini saklamayınca önce Fossoli’deki toplama kampına, orada geçirdiği iki ayın ardından da, 1944’te, beraberindeki altı yüz elli kişiyle birlikte Auschwitz Toplama Kampı’na gönderildi. Yirmi dört yaşındaydı. O altı yüz elli kişi arasından hayatta kalmayı başaran yirmi kişiden biri oldu. Hayatının geri kalanında en büyük önceliği, insanüstü denebilecek bir azimle, tüm gördüklerini, yaşadıklarını aktarmak, Nazilerin ölüm saçan acımasızlığının, unutuşun karanlığında yok olmasına engel olmak oldu.

Bunlar da mı İnsan?, Nazi zulmünün, toplama ve ölüm kampları cehenneminin, insanın insana uyguladığı akıl almaz fiziksel ve ruhsal şiddetin olağanüstü bir nesnellikle dile getirildiği bir metin ve yitip giden milyonlarca canın çığlığıdır. Kana susamış muktedirlere karşı inanılmaz bir yaşamı olumlama direnciyle dolu, eşi bulunmaz bir tanıklığın kitabıdır.

#ikincidünyasavaşı #toplamakampı #yaşamöyküsü #şiddet

#insandoğası #tanıklık #umut

About the author

PRIMO LEVI, 1919’da İtalya’nın Torino kentinde doğdu. Torino’daki küçük Yahudi cemaati içinde büyüyen Levi, Torino Üniversitesi’nde kimya öğrenimi gördü. İkinci Dünya Savaşı sırasında Kuzey İtalya’da direnişe başlayan arkadaşlarına katıldı, ancak yakalanarak Auschwitz’e gönderildi. Savaştan sonra Torino’ya döndü. Nazi toplama kamplarında yaşadıklarını anlattığı çarpıcı özyaşamöyküsel yapıtlarıyla ünlenen Levi, ilk kitabı Bunlar da mı İnsan’da (1947) Nazi toplama kampları sisteminin niteliklerini, kamptaki tutsakları ve tanığı olduğu işkenceleri, olağanüstü bir nesnellikle ele aldı. Ateşkes’te (1963) kamplardan kurtuluşu ve özgürlüğe kavuşmadan önce Sovyet kamplarında geçirilen süreyi işledi. Il sistema periodico (1975, Periyodik Tablo) adlı kitabı, fizik, kimya ve ahlak alanları arasındaki benzerlikleri dile getiren ve her biri bir kimyasal elementin adını taşıyan 21 düşünüden oluşan bir derlemedir. Kamp deneyimini bir varoluş sorunsalı olarak irdelediği Boğulanlar, Kurtulanlar’ı yazdıktan sonra 11 Nisan 1987’de intihar eden Levi şiir, roman ve öyküler de yazmıştır.

ZEYYAT SELİMOĞLU, 1922'de İstanbul'da doğdu. İÜ Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Bir süre armatörlük ve avukatlık yaptıktan sonra yazarlığa ve çevirmenliğe yöneldi. Direğin Tepesinde Bir Adam ile 1970 Sait Faik Hikâye Armağanı'na, Koca Denizde iki Nokta ile 1974 TDK Ödülü'ne, Derin Dondurucu İçin Öykü ile 1994 Haldun Taner Öykü Ödülü'ne değer görüldü. Özellikle deniz insanlarının yaşamlarını yansıtan öyküleriyle Türk edebiyatının seçkin adları arasında yer aldı. H. Böll, Y. Mişima. F. Dürrenmatt, M.A. Asturias, Y. Kavabata, B. Hrabal, M. Simmel, F. Molnar, S. Lenz, J.M. de Vasconcelos gibi dünya edebiyatının önde gelen yazarlarının yapıtlarını çevirdi. 2000 yılında İstanbul'da öldü.