Kanunların Ruhu: Emval-i Metruke Kanunlarında Soykırımın İzini Sürmek: Emval-i Metruke Kanunlarında Soykırımın İzini Sürmek
About this ebook
Ahmet Rıza
Osmanlı Ermenilerinin 1915’te yaşadıkları büyük felaket sadece insanların hayatlarına mal olmadı. Geride onların Anadolu’daki varlıklarının simgesi, kültürlerinin izi olan pek çok emlakın da kalmasına sebep oldu. Ermeni mallarının ne olacağı, “tehcir”e tâbi tutulan Osmanlı vatandaşlarının dönüp mallarını alıp alamayacakları tartışması uzun yıllar devam etti. Osmanlı İmparatorluğu dağılıp Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda da “sorun” yakıcılığını koruyordu. Kanunların Ruhu, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e aktarılan emval-i metruke tartışmasını bu konuda çıkarılan kanunlar ışığında ele alıyor. Emval-i metrukelerin geri verilmemesi konusunda Osmanlı’dan Cumhuriyet’e devredilen “dirayet”in izini sürüyor.
“...‘Ermenilerden kalan mallar kimlere paylaştırıldı, ‘neler, kimler ne oldu’ diye sorulsa, bu çok büyük sarsıntı yaratır. Çünkü ülkeye belletilmiş bir tarih çökecektir. Eğer bu tarih yanlış anlatıldıysa, o zaman başka şeyler de yanlış anlatılmıştır düşüncesi topluma yayılacaktır. Türkiye’de önemli bir dönüşüm olacak.”
Hrant Dink
About the author
Taner Akçam
1953’te doğdu. 1975’te ODTÜ İ.İ.B.F.’den mezun oldu. 1976 Martı’nda sorumlu yazı işleri müdürü olduğu Devrimci Gençlik dergisindeki yazıları nedeniyle tutuklandı. 1977 Martı’nda Ankara Merkez Cezaevi’nden firar etti. 1978’de Almanya’da siyasi mülteci oldu. 1988’de Hamburg Sosyal Araştırmalar Enstitüsü’nde şiddet, kültür ve insan hakları konularında çalışmaya başladı. İlk eserleri İnsan Hakları ve Marksizm (Ayrıntı Yayınları, 1991), Siyasi Kültürümüzde Zulüm ve İşkence (İletişim Yayınları, 1992) bu araştırmaların sonucudur. 1991’de yayımlanan Türk Ulusal Kimliği ve Ermeni Sorunu (İletişim Yayınları), Ermeni sorunu etrafındaki çalışmalarının başlangıcına denk düşer. 1996’da, “1919-1922 İstanbul Divan-ı Harb-i Örfi Yargılamaları Işığında Türk Kurtuluş Hareketi ve Ermeni Soykırımı” adlı çalışmasıyla Hannover Üniversitesi’nden sosyoloji ve tarih doktorası aldı. Bu çalışma önce Almanca, daha sonra da İnsan Hakları ve Ermeni Sorunu, İttihat ve Terakki’den Kurtuluş Savaşına (İmge Yayınları, 1999) adıyla Türkçe yayımlandı. 2006’da yayımlanan A Shameful Act: The Armenian Genocide and the Question of Turkish Responsibility (Metropolitan Books) 2007’de, Minnesota eyaletinde araştırma dalında en iyi kitap ödülünü kazandı. Yakın dönemde yayınlanan kitapları şunlardır:
“Ermeni Meselesi Hallolunmuştur” - Osmanlı Belgelerine Göre Savaş Yıllarında Ermenilere Yönelik Politikalar (İletişim, 2008); Tehcir ve Taktil: Divan-ı Harb-i Örfi Zabıtları İttihad ve Terakki’nin Yargılanması 1919-1922 (Vahakn N. Dadrian ile birlikte, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2008); 1915 Yazıları (İletişim, 2010); Kanunların Ruhu: Emval-i Metruke Kanunlarında Soykırımın İzini Sürmek (Ümit Kurt ile birlikte, İletişim, 2012); Ermenilerin Zorla Müslümanlaştırılması (İletişim, 2014); The Young Turks’ Crime against Humanity: The Armenian Genocide and Ethnic Cleansing in the Ottoman Empire (Princeton University Press, 2012). Akçam’ın bu kitabı Amerikan Foreign Affairs dergisi tarafından 2012 yılının Ortadoğu konusundaki en iyi kitabı seçildi. Akçam, bu kitabı ile, MESA (Middle East Studies Association) adlı akademik kuruluşun prestijli ödülü, Albert Hourani Ödülü'nü kazandı ve kitabı 2013 yılının en iyi kitabı seçildi. Akçam, 2008 yılından beri Clark Üniversitesi Tarih Bölümü Holocaust and Genocides Studies Merkezi’nde bulunan Kaloosdian/Mugar kürsüsünde çalışmalarını sürdürmektedir.
Ümit Kurt
1984'te doğdu. 2006'da ODTÜ l.l.B.Fden mezun oldu. 2006-2007'de İngiltere'de Keele Üniversitesi'nde Uluslarası İlişkiler ve Sosyoloji Bölümü'nde araştırmacı olarak bulundu. 2008'de Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi'nde yüksek lisansını tamamladı. Gaziantep Zirve Üniversitesi İ.İ.B.F.'de tam zamanlı öğretim görevlisi olarak çalıştı. Türkiye'de ordu ve siyaset, sekülarizm ve din, Türkiye düşünce ve siyasi tarihi, Türkiye-AB ilişkileri gibi konularda Culture and Religion, Turkish Studies, European Journal of Economic and Political Studies, Turkish Journal of Politics, Civil Academy Journal of Social Sciences ve Turkish Poli-ticy Quarterly gibi dergilerde makaleleri yayımlanan Kurt'un, AKP Yeni Merkez Sağ mı? başlıklı ilk kitabı 2009'da (Dipnot Yayınları); Bülent Aras ve Şule Toktaş ile birlikte kaleme aldığı Araştırma Merkezlerinin Yükselişi: Türkiye'de Dış Politika ve Ulusal Güvenlik Kültürü (SETA Yayınları) başlıklı kitabı 2010'da yayımlandı. Bunun yanında Kurt'un Toplumsal Tarih, Birikim, Cogito, Virgül, Notos Edebiyat, Milliyet Sanat ve Mesele dergilerinde, Radikal İki, BirGün ve Taraf gazetelerinde yayımlanmış çok sayıda makalesi vardır. Halen Clark Üniversitesi Tarih Bölümü Holocaust and Genocide Studies Merkezi'nde Antep Ermenileri üzerine doktora çalışmasına devam etmektedir.
