Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914): Halidîler, Hamidiyeliler, Bedirhaniler ve Taşnaklar

Sedat Ulugana

İletişim Yayınları

About this ebook

Sedat Ulugana’nın çalışması merkezine Kürt ve Ermeni coğrafyasının önemli bölgelerinden biri olan Bitlis’i alıyor. Tanzimat’la birlikte resmî ve gayriresmî idari biçimlerin değiştiği bu coğrafyada Osmanlı’nın aşiretlerle olan ilişkilerini inceliyor. Jön Türklerden başlayarak ele alınan “şiddet”, bölgedeki gayrimüslimlerin, Sünni olmayan unsurların kaderini gözler önüne seriyor. Jön Türk Devrimi’nin önce yarattığı heyecanı, akabinde yaşattığı hayal kırıklığı ve kaosu ve bu hayal kırıklığının isyana nasıl dönüştüğünü anlatıyor. Ermeniler ve Kürtlerin birlikte hareket edememelerinin sonuçlarını, kısa bir süre sonra gerçekleşecek soykırımı da bu çerçeveden çıkarmadan inceliyor. Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914) - Halidîler, Hamidiyeliler, Bedirhaniler ve Taşnaklar, ihmal edilmiş bir coğrafyayı ele alarak tarihin eksiklerinden birini gideriyor.

“Yoğun bir arşiv ve yerel basın taramasını gerektiren Kürt-Ermeni Coğrafyasının Sosyopolitik Dönüşümü (1908-1914) - Halidîler, Hamidiyeliler, Bedirhaniler ve Taşnaklar kitabı, Kürt-Ermeni coğrafyasının Tanzimat, II. Abdülhamid ve İttihat ve Terakki dönemlerindeki değişimlerini ve sosyal, ekonomik ve siyasi dinamiklerini okumakla yetinmemekte, aynı zamanda 20. yüzyıl Kürt tarihinin en az bilinen sayfalarından biri olan Bitlis İsyanı’nı ele alan ilk referans olarak da okuyucularının eline ulaşmaktadır.”

Hamit Bozarslan

About the author

1985 yılında Adilcevaz’da doğdu. Lisans eğitimini Selçuk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tamamladı. Yüksek lisansını Mardin Artuklu Üniversitesi Kürdoloji alanında yaptıktan sonra, École des Hautes Études en Sciences Sociales’den siyasi tarih alanında doktora derecesi aldı. Mardin Artuklu Üniversitesi’nde bir süre misafir öğretim görevlisi olarak Kürt dili ve edebiyatı dersleri veren Ulugana’nın başlıca çalışmaları arasında Ağrı Kürt Direnişi ve Zilan Katliamı 1926-1931 (Peri Yayınları, 2010); Tarih İçinde Konya’daki Kürtler (Peri Yayınları, 2015); Kürdün Üç Hali: Direniş Katliam ve Sürgün (Peri Yayınları, 2019); “‘Şiddet Yüzyılı’ İçinde Dört Sınırdaş Aşiret: Hesenan, Cibran, Pencînaran ve Xweytî 1837- 1937”, Kürt Aşiretleri (der. Yalçın Çakmak ve Tuncay Şur, İletişim Yayınları, 2022) başlıklı yayınlar bulunmaktadır. Ulugana’nın çeşitli dergi ve kitap derlemelerinde Kürt sorunu, Kürt mîrlikleri tarihi, Ermeni soykırımı, aşiret antropolojisi ve sözlü Kürt tarihi gibi konularda pek çok çalışması yayımlanmıştır.