Körler: Türkiye’de ve Dünyada Mesleki Eğitim ve Rehabilitasyon Hizmetlerinde

Esat İlter

Nov 2023 · Toplum ve Yaşam Book 1 · DBY Yayınları

About this ebook

Toplum içerisinde görünür olma yolunda kör bireylerin karşısına birçok engel çıkmaktadır. Bu engellerden en büyüğü, geçmişten bugüne formundan çok fazla bir şey kaybetmeyen toplumsal algıdır. Toplumsal algıdaki önyargılar, kör bireylerin var olan yeteneklerinin görünürlüğünü engellemektedir. Toplum tarafından görme yeteneğine yüklenen aşırı anlam, kör bireylere karşı acıma duygusunu ön plana çıkartırken, sahip oldukları yeteneklerin ikinci plana itilmesine neden olmaktadır. Toplum bir taraftan kör bireylerin doğaüstü güçlere sahip oldukları, diğer taraftan ise çalışamayacakları yönünde tutarsız inanışlara sahiptir. Bu inanış, beraberinde kör bireylerin, mesleki eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri başta olmak üzere hiçbir sosyal politika uygulamasının konusu olamayacakları düşüncesini de beraberinde getirmektedir. Toplumun kör bireyler hakkındaki kafa karışıklığını ortadan kaldırmak için, üç ayaklı bir çözüm sistemi uygulamaya konulmalıdır: Sistemin birinci ayağında, kör bireyin psiko-sosyal durumunun güçlendirilmesi, ikinci ayağında toplumsal rehabilitasyonun tamamlanması, üçüncü ayağında ise mesleki eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri ile istihdamının sağlanması, yani ekonomik durumunun güçlendirilmesi yer almaktadır.

Ayrıca tarihsel süreç içerisinde, gerek toplumlar, gerekse dinler (İslam hariç) kör bireyleri, tehdit edici, yük ve aciz olarak kabul etmiştir. Bu algı, beraberinde yardım temelli bir hizmet anlayışının gelişmesine yol açmıştır. Özellikle mesleki eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin ilk ortaya çıktığı yer olan Batı ülkelerinde kör bireylerin oldukça hüzünlü bir tarihsel geçmişe sahip olduğu ve bu hüznün bugün de insancıl ölüm (ötanazi) maskesi altında devam ettiği görülmektedir.

 “Kör olmaktan daha kötü olan tek şey, görebilip de görüşü olmamaktır.” -Helen Keller

 “Ne eksik ne de fazla, körlük yalnızca bir karakteristiktir. Bundan daha özel daha tuhaf ya da daha kötü bir durum değildir.” -Kenneth Jernigan

About the author

ESAT İLTER, 1972 yılında Erzincan’da dünyaya geldi. 1989 yılında lise eğitimini Pertevniyal Lisesi'nde tamamladı. 1989-1993 yıları arasında lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi bölümünde tamamladı. Lisans eğitimi sürecinde pedagojik formasyon eğitimini tamamladı. 1993-1994 yıları arasında Eyüp İHL'de öğretmenlik yaptı. 1995-1997 yıları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İSTON A.Ş.'de Satış Pazarlama Birimi'nde çalıştı. 1999-2000 yıları arasında gıda sektöründe yöneticilik yaptı. 2003 yılında yüksek lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri ABD'de tamamladı. 2013 yılında 2.lisans eğitimini Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Sosyoloji bölümünde tamamladı. 2019 yılında doktora eğitimini İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri ABD'de tamamladı. 2000-2019 yıları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İSTON A.Ş.'de İnsan Kaynakları Şefi olarak görev yaptı. Şubat 2020 tarihinden itibaren Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.