AKP’nin 20 Yılında Emeğin Halleri: Despotik Emek Rejimi Üstüne Yazılar (2002-2022)
Учкай маалымат
Bu 20 yıl aynı zamanda otoriter/despotik bir emek rejiminin de inşa edildiği bir dönem oldu. 20 yıl boyunca yazdığım yazılarla dönemin gelişmelerine emek açısından bakmaya ve bir tür emek vakanüvisliği yapmaya çalıştım. Çalışma hayatında yaşanan hukuksuzluklar, yasaklar ve keyfiliklerle somutlanan otoriter/despotik bir emek rejimin nasıl ilmek ilmek örüldüğünü günü gününe yazmaya çalıştım. Hak arayan ve sendikalaşan işçinin kolayca işten atıldığı, iş güvencesinin değil keyfiliğin hüküm sürdüğü, işçilerin çalışırken iş cinayetlerine kurban gittiği, grevlerin sistematik olarak engellendiği, envaiçeşit güvencesiz çalışma biçiminin hakim olduğu çalışma koşullarını betimliyor despotik emek rejimi.
Bu kitapta BirGün gazetesindeki düzenli yazılarım başta olmak üzere, Radikal, Radikal İki, Cumhuriyet ve T24’te yayımlanan düzensiz yazılarım da yer alıyor. Dergilerdeki kapsamlı yazılarım ve bilimsel makalelerim bu kitapta yer almıyor. Onlar için künyedeki web sitelerine bakılabilir. 2002-2022 dönemi yazılarımı bu kitapta tematik başlıklar halinde düzenledim. Böylece her konunun kendi içinde gelişimini izlemek mümkün. Bu başlıklar ücretlerden sendikalaşmaya, iş güvencesinden grev hakkına, kamu çalışanlarının haklarından sosyal güvenliğe, 1 Mayıs mücadelesinden işçi direnişlerine, iş cinayetlerinden taşeron işçiliğe, özelleştirmeden pandemiye kadar emeğin çeşitli sorunlarını ele alıyor. Ayrıca dönem boyunca unutulmamasını istediğim insanlar ve olaylar için yazdığım yazılara da “Unutulmasınlar diye” başlığıyla yer verdim. Her bölümdeki yazılar tarih sırasıyla düzenlendi. Böylece belirli bir sorunun AKP dönemi boyunca seyrini izlemek mümkün. Kitaba bir özet ve epigraf olarak “anne üşür orda o!” yazımı koydum. Bu yazı Türkiye’de emeğin dramını özetliyor diye düşündüm.
Yazıların içeriğinde de maddi hataların ve yazım sorunlarının giderilmesi (tashihler) dışında değişiklik yapılmadı. Yazıların başlıkları korundu. Her yazıda yayımlandığı tarih ve yayın organı yer alıyor. Bazı yazılara açıklayıcı dipnotlar koydum. Yazıldığı dönemde bilinen ancak daha sonra unutulan kişi ve olaylar için açıklama ihtiyacı hissettim. Dolayısıyla yazılar yazıldığı tarihin ürünüdür ve o dönemki düşüncülerimi yansıtıyor.
Баалар жана сын-пикирлер
Автор жөнүндө
Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri (ÇEEİ) Bölümü öğretim üyesi (Prof. Dr.). İstanbul Üniversitesi SBF mezunu olan Çelik yüksek lisans ve doktorasını Marmara Üniversitesi ÇEEİ bölümünde tamamladı. Uzun yıllar boyunca Kristal-İş sendikası ile DİSK Araştırma Merkezinde (DİSK-AR) sendikal araştırma, eğitim ve yayın çalışmaları yürüttü. Bir süre Ankara Üniversitesi SBF ile İstanbul Üniversitesi SBF’de misafir öğretim üyesi olarak ders verdi. Çelik, uzun yıllardır BirGün gazetesinde çalışma hayatı üstüne haftalık yazılar yazıyor. Türkiye Sosyal Tarih Araştırmaları Vakfı (TÜSTAV) Başkanvekilliği yapan Çelik halen TÜSTAV Mütevelli Heyeti üyesidir.
Emek tarihi, çalışma ilişkileri, sendikacılık ve sosyal politika konularında çalışan ve bu alanda çeşitli yayınları olan Çelik’in kitaplarından bazıları şunlardır: Paşabahçe 1966 Gelenek Yaratan Grev (2006, Zafer Aydın ile), Avrupa Birliği ve Türkiye’de Sosyal Diyalog (2007, Meryem Koray ile), Vesayetten Siyasete Türkiye’de Sendikacılık 1946-1967 (2010). Avrupa Birliği Sosyal Politikası ve Türkiye (2014), Himmet Fıtrat Piyasa AKP Döneminde Sosyal Politika (2015, Ed. Meryem Koray ile), Sınıf Sendika Siyaset Türkiye Emek Tarihinden Kesitler (2016, Ahmet Makal ve Hakan Koçak ile), Zor Zamanlarda Emek-Türkiye’de Çalışma Yaşamının Güncel Sorunları (2017, Ed. Ahmet Makal ile), DİSK Tarihi 1. Cilt (1967-1974) (Editör, 2020,) ve DİSK Tarihi 2. Cilt (1975-1980) (Editör, 2022).
