Balıkesir Müftüsü Abdullah Esad (Zeynî) Efendi ve Mevlidleri

Mustafa Özkat

nov 2023 · Edebiyat Libro 139 · DBY Yayınları

Informazioni su questo ebook

Atalarımızın kanıyla canıyla vatan kıldığı bu topraklar, bulunduğu coğrafya itibariyle büyük bir stratejik öneme sahip olduğu için bütün toplumların iştahını üzerine çekmiş, dolayısıyla Anadolu’ya ayak bastığımız tarihten itibaren bu coğrafya hep bir mücadele alanı olmuştur. Türlü bahanelerle milletimizi, her karışı şehit kanlarıyla sulanan bu topraklardan sürme gayreti hiçbir zaman eksilmemiştir. Her etki beraberinde bir tepkiyi yaratır. Bu tepki de hep bir bağımsızlık mücadelesi olarak karşılık bulmuştur milletimizde. Şöyle bir geçmişimize baktığımızda neredeyse her on yılda bir verdiğmiz büyük mücadeleler, işte bu tepkinin sonuçlarıdır.

Anadolu Türk coğrafyasının batıdaki serhat şehirlerinden olan Balıkesir de yakın zamanda büyük mücadelelere sahne olmuş beldelerimizdendir. Bu çerçevede ordu-millet anlayışı ile hareket eden topyekün mücadelenin kahramanları da doğal olarak bu beldelerimizden hiç eksik olmamıştır. Bu kahramanlardan biri de Balıkesir Müftüsü Nennici-zâde Abdullah Es‘ad Efendi’dir. Kuvvâ-yı Milliye ruhuyla hareket eden bu kahraman, Balıkesir’deki millî mücadele önderleri arasında yer alırken aynı zamanda yörenin manevî yaralarının sarılmasında da hizmet etmiş bir din adamıdır. Nasıl ki Yıldırım Bâyezid’le Timur arasında cereyan eden 1402’deki Ankara Savaşı’yla dağılan Türk birliğinin toplum vicdanında açtığı yaraların manen sarılmasında Kur’ân-ı Kerîm’den sonra en etkili manevî ilaç Vesîletü’n-Necât olmuşsa Zeynî mahlasıyla şiirler yazan Abdullâh Es‘ad Efendi’nin yazdığı mevlidler de millî mücadele döneminin Balıkesir yöresindeki manevî yaralarına ilaç olsun diye kaleme alınmış olsa gerek.

Elinizdeki bu kitap, bugüne kadar yeterince tanınmamış, iki mevlid metni ve mahalli gazetelerde yayımlanmış şiirleri bulunmasına rağmen şairliği ile pek anılmamış olan Abdullah Es‘ad Efendi’nin unutulmasını önlemek için hazırlandı. Hayatı, edebî kişiliği ve mahallî gazetelerde yayımlanmış şiirlerinin yanı sıra iki mevlid metnine de yer verildi. Mevlidleri için özel bir bölüm ayrılarak transkripsiyonlu çevirilerinin yanı sıra şekil ve içerik açısından incelemeleri yapıldı. Biri yazma diğeri matbu olan Arap harfli iki mevlid metinlerinin tıpkıbasımı da esere ilave edildi. Böylece unutulmaya yüz tutmuş şair ruhlu bir kahraman ve onun kaleme aldığı mevlidleri günümüz okuyucusuyla buluşturulmuş oldu.  

Informazioni sull'autore

MUSTAFA ÖZKAT, 1959 yılında Tokat’ın Zile ilçesinde doğdu. İlköğrenimini Zile’de yaptıktan sonra 1976 yılında Perşembe Öğretmen Lisesi’nden, 1980 yılında da Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu.

Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı orta dereceli okullarda Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olarak başladığı meslekî yaşantısını, 1982 yılında atandığı Türk Silahlı Kuvvetleri’ne bağlı orta dereceli askerî okullarda sürdürdü. Sırasıyla Kuleli Askerî Lisesi’nde (1982-1987), Balıkesir Teknik Astsubay Hazırlama Okulu’nda (1987-1996), Çankırı Astsubay Hazırlama Okulu’nda (1996-1997), (ikinci kez) Kuleli Askerî Lisesi’nde (1997-2007), Bursa Kara Kuvvetleri Okullar Komutanlığı’nda (2007-2008) görev yaptıktan sonra Kara Lisan Okulu Öğretim Başkanı (2008-2011) iken emekli olarak Türk Silahlı Kuvvetlerindeki meslekî yaşantısını noktaladı.

Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde 2002 yılında başladığı yüksek lisans öğrenimini, 2005 yılında “Kara Fazlî’nin Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Dîvânı (İnceleme – Tenkitli Metin)” konulu çalışması ile tamamladı. Aynı yıl aynı üniversitede başladığı doktora eğitiminden ise “Münîrî(öl. 1521)’nin Manzum Siyer-i Nebî’si Cilt: IV-V (İnceleme-Metin)” adlı çalışmasıyla 2011 yılında mezun oldu.

Darüşşafaka Eğitim Kurumlarındaki üç yıllık (2012-2015) öğretmenlik görevini müteakip 2015-2022 yılları arasında İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde doktor öğretim üyesi olarak ders verdi. 2023 yılında Atlas Üniversitesine geçiş yaptı. Halen bu üniversitede çalışmalarına devam etmektedir.

Evli ve iki çocuk sahibidir.

İletişim: [e-mail]