Amok Koşucusu

Stefan Zweig

jul 2014 · Can Yayınları

Acerca de este libro electrónico

İntihar, Stefan Zweig'ın zihnini gençlik yıllarından beri meşgul eden bir kavramdı. Yaşamanın bir anlamı kalmadığını anladığı anda yaşamına kendi eliyle son verebileceğini daha üniversite yıllarında söylemişti. İlk evliliği sırasında karısı Friederike'yi kendisiyle birlikte intihar etmesi için zorlayan, sonra bu düşüncesinden vazgeçen Stefan Zweig, yıllar sonra, İkinci Dünya Savaşı sırasında, ikinci karısıyla birlikte yaşamına son verdi. Yazar, önceki intihar girişimlerinden vazgeçmiş olsa da korkularını, romanlarındaki ve öykülerindeki kahramanlara yaşatıyor. Amok Koşucusu'nda yer alan öykülerin ortak izleği de intihar. Kendi yaşamından ya ada tarihteki gerçek kişilerin yaşamlarından kesitler katarak yazdığı bu öykülerde Stefan Zweig'ın duyarlı kişiliğini, olağanüstü gözlem gücünü olduğu gibi sayfalara yansıttığını görüyoruz. Yazdığı öykülerin en başarılı örneklerinin yer aldığı bu kitapta, bir uzun öykü olan Amok Koşucusu bir baş yapıt. İnsanı en güçsüz, en savunmasız yönleriyle ele alıp, insan ruhunun en derin katmanlarına inmeyi bilen, bütün bunları son derece canlı, ayrıntılı, çok yönlü bir anlatımla kaleme alabilen, okuru gerçekten etkileyebilen bir yazar Stefan Zweig. Yazdıklarının üzerinden bunca yıl geçmiş olmasına karşın, öykülerinin, romanlarının bugünkü kuşaklar tarafından da aynı ilgiyle okunması, onun kalıcı bir yazar olduğunun en büyük kanıtı. Amok Koşucusu'nun bu yeni çevirisinde, daha önceki basımda yer almayan öyküler de bulunuyor.

Acerca del autor

Avusturyalı yazar, oyun yazarı, gazeteci ve biyografi yazarı olan Stefan Zweig, 1920 ve 1930’lu yılların en ünlü yazarlarından biridir. Viyana’da doğmuştur, babası varlıklı bir sanayicidir. Viyana Üniversitesi’nde filozofi eğitimi görmüştür. I. Dünya Savaşı'nda (1914-1917) gönüllü olarak Viyana’da savaş karargâhında "Savaş Arşivi"nde memur olarak çalışmıştır. Savaştan sonra Avusturya’ya dönerek Salzburg’a yerleşmiştir. Salzburg’da geçirdiği yıllar Zweig'ı edebiyatta doruğa tırmandırmış, en güzel eserlerini, kente ve Salzach’a yukardan bakan iki katlı, ağaçlar arasına gizlenmiş villada yazmıştır.

Almanya’da Hitler’in yükselmesi ile 1933’te Yahudi kökenli Zweig'ın eserleri yakılmaya başlamış ve 1934'te Gestapo’nun villasını basıp, silah araması üzerine Zweig ülkesini terk etmek zorunda kalmış ve Londra’ya yerleşmiştir. Ancak, kendini burada da rahat hissedememiş ve ikini eşi ile Atlantik Okyanusu’nu geçmiş, New York'a, Arjantin’e, Paraguay’a ve Brezilya'ya gitmişlerdir. Zweig konferanslar için gittiği Brezilya'ya yerleşmeye karar vermiştir. Orada ünlü "Satranç” öyküsünü kaleme almıştır. Stefan Zweig, 1941'de “Montaigne” üzerine çalışmaya başlamış ve "Dünün Dünyası - Avrupa Anıları" adlı otobiyografisini kaleme almıştır. Hitler’in otoriterliği ve Nazizm’in gittikçe güç kazanması Zweig’ı derinden etkilemiş, gittikçe hergün kendini daha da depresif hissetmiştir. Kaybolmakta olan Avrupa ve kültürüne dayanamayan Zweig, eşi ile Petropolis’deki evlerinde kendilerini zehirleyerek intihar etmişlerdir.  

Üretken bir yazar olan Zweig, birçok konuda denemeler yapmış, lirik şiirler yazmıştır. Trajedi ve dram türünde sahne eserleri denemiştir, özellikle biyografi alanında önemli eserler ortaya koymuştur. Çok yakın arkadaşı olan Fransız yazar Romain Rolland ile Avrupa’nın ve Avrupa kültürünün önemi üzerine ortak fikirleri olmuştur. Biyografi alanındaki çalışmaları, dönemin birçok ünlü kişisinin hayatlarını gözler önüne sermiştir. “Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski”, “Kendi İçindeki Şeytanla Savaşanlar: Hölderlin, Kleist, Nietzsche”, “Romain Rolland”, “Marie Antoinette”, “Magellan”, “Stendhal” ve “Erasmus” biyografilerinden birkaçıdır. Ayrıca “Bir Kadının Yaşamından 24 Saat” ve “Amok Koşucusu” gibi tutku dolu öyküleri ile de tanınmaktadır.