áá áááŹááááᥠášááĄááźáá
Jimar: 138
Zivistan 2017
***
NĂ»bihar, di Adara 1992yan de berĂȘ wekĂź weĆanxane, piĆtĂź heft mehan jĂź bi heman navĂź wekĂź kovareke xwerĂ» bi KurdĂź dest bi weĆanĂȘ kir. Ji wan deman hetanĂź Ăźro vĂȘ xebata me ya du baskĂź çaryekĂȘ sedsalekĂȘ qedand Ă» bi sala Ăźsal kete 25 saliya xwe.
KesĂȘn çßroka zimanĂȘ KurdĂź ya li TirkiyĂȘ dizanin, ew kes maneya 25 salan jĂź dizanin.
ZimanĂȘ te bi salan li te heram bĂ»ye, mekteb Ă» xwendin tune bĂ»ye, sĂźstema dewletĂȘ bi ruh Ă» Ćexsiyeta te jĂź lĂźstiye, lĂȘbelĂȘ dĂźsa tu li ser piya mayĂź Ă» bi zimanekĂź âtuneyĂźâ te roman, çßrok Ă» helbest nivĂźsĂźne.
Li TirkiyĂȘ kar Ă» xebatĂȘn li ser Kurdan di her dewrĂȘ de zehmet in.
HetanĂź sala 1991ĂȘ derxistina kovar Ă» kitĂȘbĂȘn KurdĂź qanĂ»nen qedexe bĂ». Li pey rabĂ»na vĂȘ qedexeyĂȘ bi gelek weĆanĂȘn din re NĂ»biharĂȘ jĂź dest bi weĆanĂȘ kir.
Wan salan dĂźsa li welat Ćer hebĂ», lĂȘ xebatĂȘn siyasĂź Ă» karĂȘn çandĂź jĂź hebĂ»n.
Di van salĂȘn borĂź de atmosfera siyasĂź çi wextĂȘ nerm Ă» sakĂźn bĂ»ye saziyĂȘn wekĂź me ku tenĂȘ xebatĂȘn çandĂź dikin, karĂȘ xwe rehettir kirine. Ăi wextĂȘ Ćer Ă» siyaset germ bĂ»ye, saziyĂȘn çandĂź jĂź bi awayeke neyĂȘnĂź tesĂźr girtine. Jixwe ne mumkin e meriv tesĂźr negire. Ăiqas tu xwe ji vĂȘ atmosferĂȘ dĂ»r bigirĂź jĂź bi ser nakevĂź...
Di bĂźst Ă» pĂȘnc salĂȘn borĂź de, salek-du salĂȘn daÂwĂźn netĂȘ, her sal radeya xwendevanan hĂȘdĂź hĂȘdĂź be jĂź bilind bĂ»ye. Bi taybetĂź jĂź di dema pĂȘvajoya çareseriyĂȘ de hĂȘviyek zĂȘde di nav Kurdan de belav bĂ»ye Ă» zimanĂȘ KurdĂź bĂȘhtir bala Kurdan kiĆandiye.
Dema Ćer ji carĂȘn berĂȘ bi ĆĂźdettir destpĂȘ kir, bi hezaran ĂźnsanĂȘn me mirin, gelek kes koçber bĂ»n, bajarĂȘn me ji binĂź ve xerab bĂ»n Ă» ticareta welat bi tevayĂź pĂȘrĂźĆan bĂ».
Ji bo aĆtiyĂȘ hĂȘviyek mezin bi me re hebĂ», derbeyek mezin jĂź li vĂȘ hĂȘviya me ket.
Ne tenĂȘ ev hĂȘviya me Ćikiya, digel wĂȘ tirsek jĂź di nav xelkĂȘ de belav bĂ».
Ji ber ku dewlet bi ser gelek cihan de çû, gelek kes bi tirs Ă» endĂźĆe dipirsin, gelo wĂȘ çi derkeve pĂȘĆiya me? Gelo wĂȘ tiĆtek neyĂȘ serĂȘ derĂ»dora min; memĂ»r ditirsin dibĂȘjin, gelo ji karĂȘ xwe nebim, mamosteyĂȘn bi KurdĂź eleqedar dibĂ»n ketine endĂźĆeya pĂȘĆeroja xwe⊠Ji derĂ»dorĂȘ em dibihĂźzin, ji memĂ»rĂȘn dewletĂȘ hin kes xwe ji xwendin Ă» Ćopandina weĆanĂȘn KurdĂź dĂ»r digrin Ă» wan vediĆĂȘrin, heta min ji hinekan bihĂźstiye ku kitĂȘbĂȘn cem xwe jĂź Ćewitandine...
Ji aliyekĂź ve, ji her tebeqeyĂȘ Ăźnsan hĂȘvĂźĆikestĂź ne Ă» ji her tiĆtĂź sar bĂ»ne, li aliyĂȘ din jĂź ev ĂźnsanĂȘn weĆanĂȘn KurdĂź diĆopandin çavtirsiyayĂź bĂ»ne Ă» ketine endĂźĆeya pĂȘĆeroja xweâŠÂ
PiĆtĂź qedana pĂȘvajoya çareseriyĂȘ Ăźro rewĆa weĆangeriya KurdĂź weha ye⊠LĂȘ em dizanin Ă» hĂȘvĂźdar in ku ev tiĆteke demĂź ye Ă» weha naçe. Di salĂȘn destpĂȘka NĂ»biharĂȘ de, di gelek rewĆĂȘn xirab de jĂź me tu carĂź hĂȘviya xwe wenda nekiriye Ă» bi xĂȘra vĂȘ hĂȘviyĂȘ em gihaĆtine sala 25an.
Jixwe em dizanin, li pey her zivistanekĂȘ biharek, li pey her ĆevekĂȘ jĂź ronahiyek heyeâŠ
SĂŒleyman Ăevik
